ана вăйĕ - Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Н.И. Ашмарин. Чăваш сăмахĕсен кĕнеки. Проф. Н.И. Ашмарин хатĕрленĕ 17 кĕнекерен тăракан чăваш сăмахĕсен пуххи.
Электронлӑ версине тума хутшӑннӑ: Алина Иванова, Михаил Саркӑмӑл, Николай Плотников, Иван Иванов, ...

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

ана вăйĕ

(вы̆jэ, вы̆j), vis анa, a messoribus dicitur, cum peracta iam messe precantur agrum (ана), ut vires suas sibi impertiret. „Сила загона“. Сред. Юм. Анана вырса пĕтерсен выраканнисĕм ларса канаççĕ, ăна вара „ана вăй илни“ теççĕ. Когда выжнут загон, жнецы садятся и отдыхают: это называется „Получить силу от загона“. Череп. Ана вăйне илтĕр-и? т. е. совершили-ли вы упомянутый обряд? (Если его не соблюсти, то жнецы будут бессильны). В. Н. Карамалах это бывает так. Тырă вырнă чух анана вырса пĕтерсен юлашки кĕлтесене çыхаççĕ те, çав кĕлтесем çине ларса калаççĕ: „Ана вăй пар, пилĕке-çурăма тӳрлет, çак ана çинчен çавăн чухлĕ тырă пар!“ тесе ыйтаççĕ. Когда выжнут загон, то связывают последние снопы, садятся на них и говорят: „Загон, дай силу; поправь мне спину и поясницу; дай получить с этого загона столько-то хлеба! N. Ана, вăйна пар, киле тавăрăнсан хăйма пар, пилĕкĕн питтине, çурламăн шăлне пар. Тăкки-такки (надо: тăкки-акки; так в Череп.) ăшне кĕтĕр, тырри-пулли перекетлĕ пултăр“. Объясн. см. в Оп. чув. синт., 147. По толкованию одного чувашина, „вăйна“ означает здесь: „ту силу, которую мы затратили на тебя во время жатвы“ (Череп. скорее: „твою силу“). Ст. Чек. Анана вырса пĕтерсен, кĕлтесене çыхсан çынсем пурте: „Ана вăйма (вероятно: вăйна) пар, пилĕке-çурăма канма пар (ачаем ун çумне: „киле тавăрăнсан турăхпа çăккăр çиме пар“ хушаççĕ), тесе кĕлтесем çине е çара ана çинех лараççĕ. Кăшт ларсан ачасенчен пĕри е ваттисенченех: „Кам ана çеклет?“ тесе тăрат та, вара ун хыççăн пурте сиксе тăрса кĕлте тултса çĕмелсем тăваççĕ. Когда выжнут загон, все жнецы говорят: „Загон, дай мне твою силу, спине моей и пояснипе дай отдых“ (дети к этому прибавляют: „по возвращении домой дай (мне) поесть хлеба с квашеным молоком“), и с этими словами садятся на снопы или на голую землю. Когда немного посидят, кто-нибудь из ребят, а то и из стариков, встает со словама: „Кто поднимет загон?“. Тогда все вскакивают и начинают носить снопы и делать копны. Ib. Один закричит: „Кам ана çĕклет?“ (т. е. „кто ходит так тяжело или с таким трудом, точно он поднял на себе загон“). Если кто-либо не успеет встать с другими, то, значит, он как будто поднял загон, т. е. огромную тяжесть, и следовательно он неповоротливый человек, а потому и не мог встать с другими. Кто встает после всех ему говорят: „Эй, ана çĕклекен! ана çĕклерĕ!“ (т. е. эх ты, загон поднял!).
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Yoomoney: 41001106956150