Шырав: хун

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

хун

I.
ист.
хан (хасар, пăлхар, тĕрĕк тата монгол халăхĕсен патши)

хун

ханский
Крым хунĕсем — Крымские ханы
хан гвардийĕ — ханская гвардия
Хун хĕрĕ хăрах ура çинче тăрать. (Хур ами). — загадка Ханская дочь на одной ножке стоит.  (Гусыня).

хун

II.
гунн
гуннский

хунсем — гунны (пирĕн эра пуçламашенче Европăна тапăнса кене тĕрĕк иăхĕсем)

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

хун

раздеваться. Пшкрт. См. хывăн.

хун

гунны (назв. народа). Шел. 59. Авал пĕтĕм тĕнчене хумхантарнă хун йăхĕ.

хун

хон, хан. Рак. Хун хĕрĕ хура кĕççе çинче ларать. (Йĕтем юпи). Микушк. Хун хĕрĕ çăри çити çитмест. (Алри сулă). См. кĕлĕ. N. Тотар хон, татарский хан.

хун

то же, что хуна. N. Хун çырăк, ольховый отросток. См. çырăк.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

хун

«хан»; орх.-енис. каган, кирг. кан, уйг., казах., к. калп., ног., тур., тат., туркм. хан, узб. хон, тув. хаан ист. «хан», «правитель»; алт., тел., леб. сары кан «китайский император», алтын кан «калмыцкий хан», ак кан «русский император» (Радлов); каган, хакан — титул, принятый в середине VI в. главой Тюркского каганата Тумынем. Позже был распространен у многих тюркских народов; у аваров в VII-VIII вв. каганами именовались хазарские ханы. Из монгольских царей первый принял титул великого хана (каан) Угедей. В Персии он давался в знак отличия правителям в провинциях, первым министрам и государственным чиновникам. В оттоманской династии титул хан принимал только царствующий султан (начиная с Кайт-бая XVв.), например, султан Селим-хан (Будагов 1, 527-528). Трудно уверенно сказать, чтобы название хана произошло из названия крови (как «кровь»). А. Бернштам, исходя из совпадения этих двух названий в памятниках рунического письма, выдаёт это как несомненный факт. Он пишет: „Единство в обозначении вождь, хан — кровь является не случайным результатом той роли, которую играли кровное родство и родовые связи при становлении классового общества“ (Социально-экономический строй орх.-енис. тюрок VI-VIII вв. 1946, стр. 99).

Федотовăн «Тĕне кĕмен чăвашсен ячĕсем» словарĕ

Хун

первый компонент сложносоставных языческих имен, восходящий к тюрк. хан "хан; царь; правитель".

Çавăн пекех пăхăр:

хумхануллăн хумханчăк хумхат Хумхум « хун » хунăм хунăн хунăх-майăх хунĕ хунĕм

хун
Пуплев пайĕ
Япала ячĕ
 
Фонетика
3 саспалли
 
Хытă сăмах
 
Чĕлхе
Чăвашла
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org