Электронлă сăмахсар

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

лишайник

лишайник (мăк курăкĕ)

мăк

I.

1.
мох

мăк

моховой
мăк калакĕ — конопатка, лопатка для конопачения
мăк торфĕ — моховой (верховой) торф
мăк шурлăхĕ — моховое болото, мшаник
мăк кăлар — добывать мох (из болота)
тунката мăкпа витĕннĕ — пень покрылся мохом
мăкпа хăпартнă вите — хлев на мху
мăк çап — конопатить мхом (напр. избу)

мăк

2.
похожий на мох, как мох, мохнатый, лохматый
мăк сухал — 1) густая спутанная борода 2) бородач

мăк

◊
пăлан мăкĕ — ягель, олений мох
мăк курăкĕ — лишайник
мăк йышши ӳсентăрансем — бот. мохообразные
мăк çырли — клюква

мăк-мак

подр. —
о заминке в разговоре или о невнятном бормотании
мăк-мак турĕ те урăх нимĕн те чĕнеймерĕ — он запнулся и больше ничего не мог сказать

мăк-мăк

подр. —
о шевелении губами
вуланă май ача тутине мăк-мăк тутарать — мальчик при чтении шевелит губами

шур

болотный
мăк пуснă шур — болото, заросшее мхом
шур курăкĕ — болотная трава

шурă

белый, светлый
белое
шăл шурри — белизна зубов
шăл шурри те уçмарĕ — он и рта не раскрыл
шурă акăш — белый лебедь
шурă калкан — белый ковыль
шурă кĕленче — матовое, молочное стекло
шурă кирпĕч — белый, силикатный кирпич
шурă мăк — белый мох, сфагнум
шурă мулкач — заяц-беляк
шурă пĕлĕтсем — белые облака
шурă сăрă — белила
шурă çăнăх — белая мука
шурă упа — белый медведь
шурă чарлан — белая цапля
шурă чуста — тесто из крупчатки

Тарăн варта шурă хăйăр анчах, çунă шурă юр пек. — фольк. В глубоком овраге светлый песок — что свеже-выпавший белый снег.

Шурă аппан шăлĕсем хура. (Хуртпуççи). — загадка У белолицей девушки зубы черные. (Раковина-ужовка с черными краями).

ягель

ягель (тундрăра ӳсекен мăк курăкĕ, пăлан мăкĕ)

çап

18.
конопатить, заделывать
пӳрте мăк çап — проконопатить избу
хушăксене çапса тух — заделывать щели

çăл

2.
дергать, выдергивать, вырывать, выщипывать
йĕтĕн çăл — теребить лен
мăк çăл — дергть мох
хур тĕкĕ çăл — ощипывать гуся
çăлса кăлар — выдрать
тымарĕпех çăл — вырвать с корнями (напр. траву)

çырла

ягодный
иçĕм çырли — виноград
йĕплĕ çырла — крыжовник
кăвак çырла — ежевика
çĕр çырли — клубника
хура çырла — черннка
хурăн çырли — земляника
чие çырли — вишня
шур çырли  — 1) клюква 2) морошка
мăк çырли — 1) клюква 2) морошка
çырла пахчи — ягодник
çырла çеçки — листья ягодных растений
çырла шывĕ — ягодный сок
çырла пиçнĕ — ягоды созрели
çырла тат — рвать ягоды
çырлана кай — идти по ягоды
çĕмĕрт мĕншĕн кулянать? — çырли хура пулнăшăн — фольк. из-за чего горюет черемуха? — из-за того, что ягоды у нее черные

◊
çырла кайăкĕ — малиновка (птица)
йытă çырли — волчьи ягоды
кашкăр çырли — волчьи яоды

курăк

◊ бот.
аслати курăкĕ — анютины глазки
ие курăкĕ — плаун
кăчăр курăкĕ — болотный хвощ
чакăр курăкĕ — болотный хвощ
мăк курăкĕ — лишайник
нухрат курăкĕ — полевая ярутка
пыл курăкĕ — львиный зев, медуница
сарамак курăкĕ — первоцвет
супăнь курăкĕ — мыльнянка
тикĕт курăкĕ — гвоздика
хăйăр курăкĕ — песчанка
чапăр курăкĕ — чабрец
чăкăт курăкĕ — просвирняк
чĕкеç курăкĕ — подорожник
шăнăр курăкĕ — подорожник
чикен курăкĕ — герань
кашкăр курăкĕ — герань
шартла курăкĕ — хлопушка
шалтăрма курăкĕ — хлопушка
шатра курăкĕ — пастушья сумка
шăрчăк курăкĕ — недотрога
шĕпĕн курăкĕ — чистотел
шур курăк — шалфей

мăк

II.
подражание отрывистому мычанию

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

мăк

мох.

114 стр.

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

шыв суханĕ

чăрăш тăрри. Томас-шлакпа каинит тăкнă çĕрте иккĕмĕш-виççĕмĕш çул курăк вăйлă пулать, усал курăксем: мăк, хăях, шыв суханĕ (чăрăш тăрри) пĕтеççĕ, вĕсен вырăнне чавка пуç, кушак хӳри, мачăлта ӳсме тытăнать [Çулталăк 1910:41].

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

мох

сущ.муж., множ. мхи
мăк; дерево обросло мхом йывăçа мăк пуснă

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

мох

мха и моха мăк; обросший мхом мӑкланса кайнӑскер; ҫӑмланса кайнӑскер.

Чĕрчун ячĕсен чăваш-вырăс-латин словарĕ

çĕр мулкачĕ

тушканчик — dipodidae [çĕр шăтăкĕнче пурăнакан вăрăм хӳреллĕ, мулкач евĕрлĕ чĕрчун]; мăк ураллă çĕр мулкачĕ мохноногий тушканчик — dipus sagitta; пĕчĕк çĕр мулкачĕ малый тушканчик — allactaga elater; Северцев çĕр мулкачĕ тушканчик Северцева — allactaga severtzovi; сикевçĕ çĕр мулкачĕ тушканчик-прыгун — allactaga saltator; тачка хӳреллĕ çĕр мулкачĕ толстохвостый тушканчик — pygerethmus; хăйăр çĕр мулкачĕ песчаный тушканчик — laculus

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

мăк

мүк

Çавăн пекех пăхăр: