Шырав: хутла

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.
хутла вĕрен — обучаться грамоте
хутла пĕл — знать грамоту, быть грамотным
хутла пĕлмен çын — неграмотный человек
II.

1.
множить, умножать
хисепе виççе хутла —  умножить число на три
задачăна хутласа шутла — решить задачу умножением
хутлаканни — мат. множитель
2.
ходить, ездить (туда и обратно)
делать рейс, ездку
вĕçĕмсĕр хутла — ходить, ездить беспрестанно, много раз
каллĕ-маллĕ хутла — ходить взад-вперед
машинăпа хулана иккĕ хутларăмăр — мы сделали два рейса в город на машине

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

учиться, грамота. Капк. Эй, инкесем, аппасем, хĕрсем, хутла вĕренме тытăнар. Трак. Хутла вĕренме шкулĕ те çывăхра пулман. Качал. Ĕлĕк пĕр карчăкăн икĕ ывăл пулнă, икĕш те Йăван ятлă, тит. Икĕшне те карчăк хутла (вĕренме) пачĕ, тит. Якейк. Ачая хотлая патăм. Ib. Хотларан тавăрăннă чох йăтă чут толласа тăкатчĕ. Ib. Сан хотлупа тем тăвать поль Çтуппан, ахалях вăл лайăх порнать. Больно, чай, нужна Степану грамота, он и так хорошо живет. Курм. Эпĕ сакăр çул ăшне кайсан, мана хутла патне чĕнчĕç. Пирĕн пыл парса, укçа парса юлма вăй çитмер. Б. Олг. Эп хотла вĕрентĕм ик çол. Курм. Хотла пĕл. Ib. Ун чухне чăвашсем хутла йĕркине пĕлмесĕр çапла аппаланса пурăннă (т. е. делали суеверные обряды) = И В обмен на бумагу.
повторять; умножать, помножать. N. Иккĕ хутлă пĕрене. || Съездить (сходить) куда-либо (один или несколько раз), разьезжать взад и вперед. Шурăм-п. Пĕрмаях пĕрин патĕнчен тепри патне хутлаççĕ. N. Тата (кроме того) пĕр минутрах виç-тăват пин çухрăма калла-малла хутламалла пек туйăнат тет. Кажется старухе, ставшей вупăр’ом, что она может на 1000 верст перенестись в 1 минуту. Янш.-Норв. Евчи çапла сăмах çӳретсе темиçе те хутлат, кайран вара чисти килĕшеççĕ те (уговариваются), хĕр ашшĕ патне çураçма каяççĕ. Изамб. Т. Эпĕ пĕрре Тимеше хутларăм (= кайса килтĕм). Тюрл. Çорпилĕке миçе хутларăн. Сколько раз прошел от конца до конца (напр. при бороньбе, пашне). Пшкрт. Эп паян он патня виççĕ хутларăм (З раза сьездил, сходил). Хурамал. † Кӳлнĕ лашасем сарă пулсан, саккăр хутлăттăм Самара. Панклеи. Пĕр çĕртех ку виç саркавая виççĕ хутласа тавăрнса ларттĕр. N. Вăл Йăваншăн Пăрачкава тиректăр патне темиçе хутланă. || Складывать (бумагу), сгибать, перегибать. СТИК. Хутла хутла картлама пек туса хунă (сложено гармоникой, напр, бумага). Толст. Унтан çуначĕсене хутланă та, йăви хĕррине ларнă. Изамб. Т. Эп хут хутларăм (сгибал бумагу). Ст. Чек. Малтан шултра, кайран янăçемĕн вĕтрен вĕт хутласа майласа яраççĕ. Нюш-к. 2 кĕтессинчен хутласа З кĕтеслĕ туса каçан хыçне хулпуççисенчен çакнă. Шел. 64. Хӳрисене пурне те хутла-хутла тӳленĕ. || N. Киремечĕ, соккăрскер, хăй пĕччен никама та тытса хутлаймас. Н. Яха-к. Выльăхсем анса шыв ĕçрĕç пулĕ, путса ларнă пулсан та тытса ан хутла. (Из обращения к воде в „шыв мимри чуклени“). || Грести на лодке (?).

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «складывать» (холст), «сгибать», «слоить»; 2. «умножать», «повторять»; «ходить в одно и то же место несколько раз», «совершать рейсы»; уйг. катли «наслаивать», «напластовывать»; тур. катла «складывать», «сгибать»; «повторять»; узб. катна «сновать», «курсировать», «совершать рейсы», «помещать часто»; к. калп. катла, азерб. гатла «слоить», «наслаивать», «складывать», «укладывать»; кирг. катта «слоить», «положить слоями». От хут (см.).

Çавăн пекех пăхăр:

хутлăх хутлăхлă хутлăхран хутлĕх « хутла » хутлам хутлам-хутлам хутлами хутламлă хутламлан

хутла
Пуплев пайĕ
Еçхĕл
 
Фонетика
5 саспалли
 
Хытă сăмах
 
Чĕлхе
Чăвашла
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Yoomoney: 41001106956150