Шырав: куç - Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I. сущ.

1.
глаз  и глаза
глазной
илемлĕ куç — красивые глаза
çутă чакăр куç — светлые глаза
тĕссĕр куç —  бесцветные глаза
чалăш куç — 1) раскосые глаза 2) косоглазый
чармак куç — 1) вытаращенные глаза 2) лупоглазый
куç лупашки — глазная впадина
куç тухтăрĕ — окулист, доктор-глазник
куç харши — бровь и брови
куç хăрпăкĕсем — ресницы
куç хупанки — веко и веки
куç чирĕсем — глазные болезни
куç шăрçи — зрачок
куç шурри — белок и белки глаз
куç эмелĕ — глазные капли
куç путса кĕнĕ — глаза запали
куç тăртанса кайнă — глаза заплыли
куç айĕ кăн-кăвак — под глазами синяки
куç типичней макăр — проплакать все глаза
куç харшине хурат — подводить брови
куç хĕс — подмигивать
куç шуррипе пăхса ил — сверкнуть глазами
куçа мăчлаттар — хлопать глазами, моргать
куçа тарт — отводить, прятать глаза
куçа чарса пăрах — вытаращить глаза
куçран тӳррĕн пăх — смотреть прямо в глаза
куç шăрçине сыхланă пек сыхла — беречь как зеницу ока
тĕтĕм куçа çиет — дым ест глаза
куçа куççуль хупларĕ — слезы застлали глаза
куçа çӳпĕ кĕчĕ — в глаз попала соринка
куçа шур илнĕ — глаз закрыт бельмом
хам куçпа хам куртăм — своими глазами видел
куçăм ан куртăрччĕ — глаза бы мой не видели, не глядели
куçа мăч хупса та курман — и глаз не сомкнул
йĕп чиксен те куç курмасть — хоть глаз выколи, ничего не видно  
Куçа хирĕç куç, чĕлхене хирĕç чĕлхе. — погов. Око за око, зуб за зуб.
Çăхан куçне çăхан сăхмасть. — посл. Ворон ворону глаз не выклюет.
Хăравçăн хăрах куçĕ те çиччĕ курать. — посл. У труса один глаз всемеро больше видит. (соотв. У страха глаза велики).
2.
глаз, зрение
глазной, зрительный
çивĕч куç — острый глаз
куç виçи — глазомер
куç ултавĕ  — мираж, оптический обман
куç вăйĕ чакрĕ — зрение притупилось
3.
взгляд, взор
глаза

куç алчăрать — в глазах рябит
куç хыв — 1) обратить взор куда-л. 2) высмотреть, заприметить
куç умĕнчи пек курса тар — представлять что-л. воочию
куçран вĕçерт — терять из виду, из вида
куçран çухат — терять из виду, из вида
куçран çухал! — уйди с глаз долой!
куç умĕнчех улшăн — меняться на глазах
куç тĕлне ан пул — не попадаться на глаза
куç хуралса килчĕ — в глазах помутилось
Куç хăрать те алă тăвать. — посл. Глаза страшатся, а руки делают (соотв. Не так страшен черт, как его малюют).
Пуп куçĕ — нӳхреп куç. — посл. Поповский глаз словно погреб.
Куç хитрине юратать, тута — тутлине. — посл. Глаза любят красивое, уста — сладкое.
4.
отверстие, дырочка, ушко
ямка

йĕп куçĕ — ушко иголки
куç хур — делать ямку (напр. в каше, для масла)
5.
глазок (напр. у картофеля)
6.
звено (окна)
пĕр куç кантăк — одно звено (рамы)
7.
ячея, ячейка (сети или сотов)
карас куçĕ — ячейка сотов
8.
стежок
петля

куç сиктер — пропустить стежок
9. текст.
узел основы
куç хыв — положить начало утку

выçă куç — жадюга
кăвакарчăн куçĕбот. незабудка
турат куçĕ — отверстие от сучка в доске
чĕп куç — 1) куриная слепота (болезнь) 2) мигалка, коптилка
чĕп куç курăкĕбот. лютик
шыв куçĕ — полынья, промоина
куç пав — гипнотизировать
куç хӳрипе пăх — коситься, смотреть косо
куçран пăхтар — держать в зависимости
куç хупса иличчен — в мгновение ока
куç тулли — ненаглядный (букв. заполняющий взор)
куçне уç — открыть глаза кому-л. на что-л.
куçран ӳкер — ронять себя в чьих-л. глазах
куçпа çисе яр — есть глазами
кури куçа курми ту — закрывать глаза на что-л.
куç умĕнче кала — говорить в глаза, прямо
куç хыçĕнче — за глаза, заглазно
Куç умĕнче ан мухта, куç хыçĕнче ан хурла. — посл. В глаза не льсти, а за глаза не хули.
куç умĕнчех — очевидно,
наглядно
айăпĕ куç умĕнчех — его виновность очевидна
II. глаг.

1.
перемещаться — перевод зависит от контекста:
двигаться, передвигаться, переходить, переезжать, перебираться и т. д.

куçса кай — переехать, переселиться (отсюда)
çĕнĕ çĕрсем çине куçса кай — переселиться на новые земли
куçса кил — переехать, переселиться (сюда)
вăр пурăнма пирĕн пата куçса килчĕ — он переехал жить к нам

куçса лар —
1) передвинуться, пересесть
çывăхарах куçса лар — подсесть поближе
2) переселиться (в пределах одного села, района)
куçса пыр — переходить, передвигаться

класран класа куçса пыр — переходить из класса в класс
сулăмпа куçса пыр — двигаться по инерции
куçса çӳре — переходить, переезжать с места на место, кочевать
куçса çӳрекен библиотека — уст. передвижная библиотека
куçса çӳрекен халăх — кочевой народ, кочевники
урăх ĕçе куç — перейти на другую работу
чир ӳпкене куçрĕ — болезнь перешла на легкие
2.
превращаться, обращаться во что-л.
шыв пăса куçни — превращение воды в пар
3.
вступать
çĕнĕ тапхăра куç — вступить в новый период
4.
переключаться, переходить
сăмах урăх ыйту çине куçрĕ — разговор переключился на другую тему
трактор урăх пусса куçрĕ — трактор перешел на другой участок
5.
передаваться
переходить
к кому-чему-л.
вăл хумханни мана та куçрĕ — его волнение передалось и мне

несĕлтен куç — передаваться по наследству
куçакан суммафин. переходящая сумма
куçса çӳрекен xĕрлĕ ялав — переходящее красное знамя

Çавăн пекех пăхăр:

Ку-Кас Муçирма ку-ку ку-у у-ук ку-ук « куç » куç ăшĕ куç çăвĕ куç çути куç айĕ куç ашĕ

куç
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org