Шырав: тĕл - Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
место
эпир чарăннă тĕлте — там, где мы остановились
нихăш тĕлте те — нигде
нумай тĕлте — во многих местах
пĕр тĕлтен тепĕр тĕле — с места на место
хăш тĕлте? — где?, в каком месте?
хăшпĕр тĕлте — кое-где
ытти тĕлте — в других местах

2.
местонахождение, месторасположение, местопребывание
вĕсен тĕлне кăтарт-ха — покажи-ка, где они живут

3.
местность, район, округа
пирĕн тĕлте — в нашей местности, в наших краях, в нашей округе

4.
отрывок, отрезок, место
статьяра юсамалли тĕлсем нумай — в статье много мест, подлежащих исправлению

5.
время, момент
хĕл ларнă тĕл — время наступления зимы

6. в роли служ. имени
с общим значением места или времени:

тĕле, тĕлне — к, до, на
каç пулнă тĕлелле — к вечеру
ун куçĕ тĕлне ан пул! — не попадайся ему на глаза!

тĕлĕнче — у, около, возле
ял тĕлĕнчех — у самой деревни

тĕлĕнчен — от, мимо кого-чего-л.

◊
тĕл килчĕ — случилось, пришлось, довелось
унта икĕ эрне пурăнма тĕл килчĕ — пришлось прожить там две недели
мана унпа курнăçма тĕл килмерĕ — мне не довелось свидеться с ним
тĕл пул — встретить, встретиться, повстречаться
эпир унпа хутран-ситрен тĕл пулатпăр — мы с ним встречаемся от случая к случаю
тепре тĕл пуличчен! — до скорой встречи!, до свидания!
ку кĕнекене эпĕ ăнсăртран тĕл пултăм — на эту книгу я наткнулся случайно

II.

польза, прок, толк
ун ĕçĕн ним тĕлĕ те çук — от его работы нет никакого проку

III.

цель, мишень
тĕл кăтарт — показать цель
тĕл тиверт — попасть в цель

◊
тĕл пер — метко стрелять

Çавăн пекех пăхăр:

тĕксĕр тĕкте тĕктер тĕкшăмăçĕ « тĕл » тĕл кил тĕл пул тĕл ту тĕл-йĕр тĕл-тĕл