Шырав: çӳçе

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.
ива, тальник
ракита

ивовый, тальниковын
ракитовый
кахăр çӳçе — плакучая ива
хĕрлĕ çӳçе — краснотал
шурă çӳçе — ива
çӳçе тĕмĕ — ракитовый куст
шыв хĕрринче çӳçе ӳсет-çке, çӳçе айĕнче çырла пиçет-ске — фольк. у речки растет ракита, а под ракитой зреют ягоды

II.

1.
бахрома
кисточка и кисточки
тутăр çӳçи — бахрома платка
çӳçее яр — отделать бахромой
çыхмăттăм пурçăн тутăрăма — çӳçи кӳрет илемне — фольк. я бы не повязывала шелковый платочек, да очень уж красивы его кисти

2. диал.
скатерть

III.
сухожилие

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

бахрома.

202 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(с’ӳз’э), ива, тальник. М. Етмен. См. хăва. ЩС. Çӳçе (ветви хрупкие). Ст. Чек. Çӳçе, род ивы, кора содержит дубильное вещество. КАЯ. Шыв хĕрĕнче ӳссе ларакан çӳçе пек хунаттарса йышлантар (скотину. Моленье „карта пăтти“). Шел. 158. Çӳçе кăчăки. Тораево. Çӳçе, лозина. Трхбл. † Шыв хĕрринче çӳçе ӳсет-çке, çӳçе айĕнче çырла та пиçет-çке. Бур. Куккук ăçта авăтат? Вăрман çумĕнче, çӳçере. Тăв. 54. Кĕçтук, Кулинерен инçех те мар, хĕлле касса ӳкернĕ ватă çӳçе тункати çине пырса утланса ларчĕ. || Назв. травы (метлика в ржаном хлебе). N. Çӳçепе шăла-шăла илнĕ.

(с’ӳз’э), кисточка без бисера, бахрома, махра.. Мункачи. Шибач. Сорпан çӳçи. Ст. Чек. Çӳçе, то же, что ярапа. Шур туттăра çӳçе яраççĕ. НИП. Пурçăн тутăр çӳçисем вĕл-вĕл тăваççĕ. Чуратч. Ц. † Шур тутăра сартăм сĕтел çине, усса ятăм ешĕл çӳçине. СПВВ. Х. † Çыхмăттăм пурçын тутрăма, çӳçи кӳрет илемне. N. † Ейик кушак-пиçиххи, çӳçи çукран илем çук. Микушк. † Шур тутăр сӳçесĕр пулас çук, çамрăк ĕмĕр чыссăр (без чести) иртес çук. С. Тим. † Ах, хăтаçăм, хăтаçăм, чӳрече хуппи шав çӳçе, уçатпăр та хупатпăр. N. † Порçăн тоттăр çуçине кам тӳлесе çитернĕ-ши? Кăçал ман çинчен ят кăларнине кам кăларса пĕтернĕ-ши? Шемшер. † Шор шарăх порччĕ ман, çӳçи çокран çыхмарăм. || Скатерть. Сред. Юм. Сĕтел çине çӳçе (елме) сараççĕ.

сухожилье. Орау. Собр. Выльăх çӳçине çисен, юман касма хытă, теççĕ. (Послов.).

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

тал, таллык

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«бахрома», «кисточка»; тат. чачак, башк. сасак, азерб. сачаг, туркм. сечек, тур. сачак, уйг. чучи «бахрома»; кирг. чачы, казах., к. калп., ног. шашак «кисточка», «бахрома». Может быть, от çӳç?

Çавăн пекех пăхăр:

çӳç-сухал çӳççе вĕрен çӳçĕ çӳçĕм « çӳçе » çӳçе пуçлă сăпата çӳçе хăва çӳçе хулли çӳçе хуппи çӳçе шанки