Шырав: ĕнтĕрке

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
зябнуть, мерзнуть, коченеть
сивĕпе ĕнтĕрке — коченеть от холода
шăнса ĕнтĕрке — закоченеть
ĕнтĕркенĕ пек пул — немного озябнуть

2.
изнемогать, изнывать (от жары, усталости)
лишаться сил
ĕнтĕркесе кай — 1) окоченеть, озябнуть 2) обессилеть, изнемочь, прийти в изнеможение
ĕнтĕркесе лар — оцепенеть, окаменеть
вĕрипе йывăçсем ĕнтĕркесе лараççĕ — деревья поникли от жары

3.
растеряться, прийти в растерянность (напр. от волнения, неожиданности)

4.
перезревать
перестоять (о созревших хлебах)

◊
ыйхăпа ĕнтĕрке — клевать носом, дремать

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(ӧ̌нд'ӧ̌_рг'э), озябнуть. И. С Степ. Ĕнтĕркес. СПВВ. ЕХ. Ĕнтĕркенĕ — пит хытă шăннине калаççĕ. Хурамал. Шăнса ĕнтĕркерĕм, теççĕ (хытса карăм). СТИК. Ĕнтĕркесе кайнă, замерз, продрог. Шел. 26. Ĕнтĕркесе, йĕпенсе... пырать, сĕнксе, Эссепе. Ч. С. Ачамсем шăнса çӳремесчĕç (когда были овцы), халĕ интĕ (sic!) чăхсем пек тек ĕнтĕркесе çӳрĕç! тесе, йĕрет. Пшкрт. Э̆_ндэ̆_р ђӓзӓ ларза ку. Он озяб. КС. Чĕпсем ĕнтĕркерĕç, тытса кĕр-ха («озябли, оцепенели и всею фигурою это выражают»). IЬ. Шăнса ĕнтĕркенĕ, вĕçимаçть. || Изнемогать, цепенеть. Шибач. Ĕнтĕркенĕ — вăйсăрланса çитет. IЬ. Ĕнтĕркерĕм (ăшă чохне) — расслаб. СПВВ. Ĕнтĕркесе кайнă (в изнеможении). Чума. Чирлĕ çын, çав тĕрлĕ асапланса, пĕтĕмпе ĕнтĕркесе каять. || Вообще о пьяном, больном, дремлющем. Хорачка. Ĕнтĕркенĕ, аран ларат (мохмăрлă, сумар). Якейк. Çын ĕнтĕркесе ларать, çăвăрас килет. || Быть готовым осыпаться (о созревших злаках). Якейк. Сĕлĕ ĕнтĕркенĕ: сĕлле тытмалли те çук. Орпа, сĕлĕ, пăри ĕнтĕркеççĕ. || Растеряться, не знать, что делать. Шурăм-п. № 10. Антăранă сурăх пек ĕнтĕркесе çӳреççĕ (не зная, что делать).

Çавăн пекех пăхăр:

ĕнтĕ ĕнтĕр ĕнтĕрĕк ĕнтĕркĕ « ĕнтĕрке » ĕнтĕркеттер ĕнтĕрки ĕнтĕрхе ĕнте ĕнтен