Шырав: апай

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I. диал.
1.
мать
2.
теща
3.
старшая золовка, сестра мужа
4.
бабушка (со стороны отца)
II. межд.
выражает страх, удивление, радость

батюшки, боже мой

апай, кам пулчĕ ку? — батюшки, да кто же это?
апай турух — боже мой!

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(абаj), mater mea, моямать. Non invenitur nisi apud вир-ял. V. апи. Это слово встречается только у вир-ял. In dial. Curmysch. accipitur pro vocativo. В некоторых говорах Курм. у. имеет значение зв. пад. V. Матер. || Vox eius, cui aliquid Improvisum atque inopinatum accident. Vox admirantis. Междом. неожиданности или удивления. Иногда имеет значение междометия, выражающего испуг. КС. Апай! ман çулĕ ку пулмарĕ пулĕ! Матушки! я, видно, иду не по той дороге, где мне надо! Апай! çĕлен пор! Матушки мои! здесь змея! Ст. Чек. Апай! çĕлен пур кунта! Матушки! здесь змея! (неожиданность). N. Апай (scr. абай)! тесе кăшкăрса ярать, тет. „Матушки!“ заорал он (будучи уколот жогалом в задницу). Ст. Чек. Апай-апай-апай! мĕн пулчĕ кăна, халĕ те килмес! Господи! что же это с ним случилось, что он так долго не идет? Орау. Апай! ку лайăх япала-çке! Да смотри-ка, это, оказывается, славная штука! (т. е. вещь).
(абаj; proprie idem est, atque 1. Anaй), uxoris meae mater, моя тёща. СТИК. Апай, uxoris meae mater, моя, наша теща; апайă (абаjы̆), uxoris tuae mater, твоя теща; апайĕ (абаjэ̆), uxoris ejus mater, его теща. V. хуньăм. Абыз. † Эй хуньньăм! эй апай! эп сан хĕрне хĕсес çук. Тестюшка и тёщенька, я не буду притеснять вашу дочку. (Из застольной песни). Тороп-к. Упăшки арăмин ашшĕне хуннĕм тет, амăшне апай тет. Муж называет отца своей жены тестем, а мать ее тёщею. То же значение имеет это слово и в Карсун. у. Ст. Чек. Хуньăм-апайăм! тӳрĕ сăмах каланăшăн ан çиленĕр. Тестюшка и тещенька! не прогневайтесь заправдивое слово. Ib. Апайăмăр вилсе карĕ кăçал. Теща у нас в этом году умерла. || Mariti mei mater, также моя свекровь. Карсун., Çеçмер, Чертаг. Апай — моя свекровь (cf. хонеме, хонеме карчăк). || В остальных формах (мн. ч.): апайăмăр, апайăр.
(абаj), soror mariti mei maior natu, i. e. ante ilium nata vel una earum, quae ante eum natae sunt, старшая сестра моего мужа, т. е. та, которая старше его или одна из тех, которые родились раньше, чем он. Тюрлем. Манăн матка калать ман аппана апай тесе. Моя жена называет мою старшую сестру „апай“. Eius maritus „йысна“ appellatur. Ее мужа называют „йысна“. Н. Карм. Апай (sive акай), soror viri mei aetate ilium antecedens, quae me nubente iam erat nupta, старшая сестра моего мужа, которая вышла замуж раньше меня. Eadem vox in Сред. Юм. aliisque dialectis invenitur. То же в Сред. Юм. и др.
(абаj), i. q. аслапай. Абаш., Ягудар. Ad ceteras personas significandas dicitur: в прочих лицах: аслапу, асламăш.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. диал. «мать»; 2. «старшие сестры и тетки моего муж»; апи 1. «моя мать», зват. ф., диал.; 2. «моя свекровь»; 3. «моя теща»; казах., башк., тат. апай «старшая сестра»; «тетка»; кирг. аба «дядя по отцу» тат. абый «старший брат», «дядя»; алт. В абагай «дядя со стороны отца»; «старший брат» (букв. «старший брат отца»: аба «отец», ага «старший брат»); хак. аба «отец»; «медведь»; абаа «старщий брат». По-видимому, первоначально было зват. ф. слова апа «старшая сестра», позднее обособилось от него. См. аппа.

Çавăн пекех пăхăр:

апа-па-па-па-па-у апаçăм апаçом апав « апай » апайăм апайçăм Апак Апаккасси апалла

апай
Пуплев пайĕ
Япала ячĕ
 
Фонетика
4 саспалли
 
Хытă сăмах
 
Чĕлхе
Чăвашла
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org