Шырав: ашăк

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
рогожа
циновка
мат

улăм ашăк — соломенный мат
алăка ашăк çап — обить двери рогожей
ашăк çых — вязать маты
2.
попона
лашана ашăкпа вит — накрыть коня попоной
Ĕне çинчи ашăк пек. — погов. Как попона на корове. (соотв. Как корове седло).
II.
бабка
альчик, козон

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(ажы̆к), ita appellantur mattae viliores, quae ex tiliae philyris connectuntur, рогожа, состоящая из отдельных прядей (пайăрка), связанных мочалом (Череп.), или, подругому объяснению, «род цыновки, не тканой, а вязаной, как соломенные маты» Торх., Ходар., Шибач., Пшкрт., Н. Карм.. V. Хап. Ч. П. Айĕсене ашăк сарăпăр. Мы постелем под них рогожки. Упа. † Арпалăхра ашăк çыхса ларакан, пирĕн йысна мар-ши çав? Не наш ли это зять сидит в мякиннице и вяжет рогожки? Календ. 1906. Аякка илсе каймалла пулсан малтан йывăç тымарне навуслă шĕвĕ тăм çине чиксе кăларас пулать, унтан, ашăкпа (рогожаба, чинавккапа) чăркаса, паярки-пайăркапе çыхас пулать. Если нужно далеко везти (яблоню), то следует корень ее обмакнуть в жидкую глину с навозом, а потом обернуть в рогожу и, кладя деревца пучками, завязать. А. П. Прокоп. † Ай-ай сивĕ пулчĕ-ĕçке! Мĕшĕн ашăка илмерĕм? Ашăк та пурччĕ, кĕрĕк те пурччĕ, ампар уççи аппараччĕ. Как стало холодно! Почему я не взял рогожи? И рогожа была, и шуба была, да ключ был у старшей сестры. Ала 106°. Сăрă чăххи ăста? — Хорчка тытнă. — Хорчки ăста? — Лама кайнă. — Мĕн ĕçпе? — Ашăк çона-çиттипа. Где серая курица? — Ястреб поймал. А ястреб где? — На посиделки ушел. — С каким делом? — С рогожкой для саней. || Matta melioris notae opere textorio confecta. Тканая рогожа. К.-Кушки. КС. Ашăка тертеççĕ. Рогожу ткут. || Tegumentum equi. Попона для лошади. Зап. ВНО., Янгорч. Paas. 8. Ашăк, von Lindenbast gewebte Pferdedecke, торпище. || Reticuli genus e tiliae philyris confecti, quo fenum portari solet. Также род сетки из мочала, в которой носят сено. Янгорч. || Huic simile est, quod ad eundem usum e linteo conficitur, annexis utrinque funiculis, quibus constringi possit. Нечто в роде платка из холста или рогожи, куда кладут на дорогу сено. На двух концах его — веревка.
(ажы̆к), os phalangfs animalium, bourn plerumque: huiusmodi ossibus pueri iu ludendo uiuntur. Eorum longiora панук. breviora vero лаккай appellantur, quamquam aliis in locis alits appellationibus designari solent. Ipse autem ludus hoc modo fit. Facta sortitione de ordine ludendi, ossa ilia, de quibus superius dictum est, humi recta statuuntur atque aliorum ossium ictu, quae ad id ipsum dcstinata sunt, ex acie excutiuntur. Si quae ceciderint, ab to capiuntur, qui excussit. СТИК. Ашăк — козон (т. е. бабка); различаются: 1) лаккай, 2) панук; лаккай — лутра ашăк (т. е. низенькая бабка), панук (от русск. панок) — пысăк ашăк (т. е. большая бабка). Ашăкла вылянă чухне лаккайĕсене лартаççĕ, панукĕсемпе переççĕ (т. е. когда играют в бабки, то низенькие бабки ставят, а большими бьют). || Os tarsi tibiale. Hoc quoque ad urn quendam utuntur, qui talorum ludo non absimilis esse videtur. Таранная кость; употребляется при игре в кости (альчики). Эта небольшая кость представляет собою некоторое весьма отдленное подобие салазок или маленьких санок; если мы поставим эти санки на их полозья (выступы кости), то одна из боковых сторон, и именно та, которая имеет по всей длине углубление, будет носить название елччĕ (эл’ц’ц’э̆); противоположная ей боковая сторона называется туй (туj); сторона с ямочкой по средине, обращенная к земле, — чĕк (ц’э̆к, а противоположная этой последней стороне — пĕк (пэ̆к). По своей важности в игре стороны следуют в след. порядке: 1) елччĕ, 2) туй, З) пĕк, 4) чĕк. Вместо елччĕ местами гов. елчĕ (эл'ζ'э̆). Если ашăк встанет торчмя, то говорят: «сысат», и мечут снова, или же колотят по земле, чтобы от сотрясения ашăк упал. Ib. Ашăксем (пӳрнен), суставы пальца.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «рогожа», «циновка»; улăм ашăк «соломенный мат»; 2. «попона»; МК эшӳк, АФТ ашук «покрывало»; МК ашук «шлем»; АФТ ишук «ширма», «занавес», «вуаль»; к. калп. ӓшӳк «грубая ткань для покрывала»; казах. И эсик «кошма, закрывающая дверь кибитки».

Çавăн пекех пăхăр:

аш-какай аш-пăш аш-пиш ашă « ашăк » ашăклă ашăклă çуна ашăкла ашăкла выля ашăклаттар

ашăк
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org