Шырав: пăртак

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
немного, чуточку
ан кай-ха, лар пăртак — не уходи, посиди немного
пăртак вăхăт иртсен — немного погодя
пăртак тăрсан — немного погодя
пăртак маларах килмеллеччĕ — надо было прийти немного раньше
пăртак та пулин пар-ха! — дай хоть немного!

2.
с усил. аффиксом -ах
едва, чуть, почти
пăртакках ĕлкĕреймерĕмĕр — мы чуть-чуть не успели
пăртакках шăнса хытса каймарĕ — он чуть не замерз

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

немного; кăшт, пăртак пар-ха – немного дай-ка; пăртаккăн – мало по малу.

130 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(пы̆рдак), немного. N. Вĕсенĕн тата пăртак вĕтĕ пулă та пулнă. Латыш. Пăртак тăрсан ачине илет те, кĕрĕкпе чӳркесе сак çине хурать. N. Тата пăртак пуçтарсан, хай çăмăрлă пĕлĕт пирĕн пуçăсем çинелех çите пуçларĕ. Сред. Юм. Пăртак тортăнкă лекет онпа пирĕн. Мы с ним дальние родственники. IЬ. Ман кĕпе çôрлса кайнă, пăртак чиксе тôртса çĕлесе яр-ха çавна. IЬ. Пăртак-пăртак, чуть, немного. N. Унта тына ашĕсене, пăттисене пăртак-пăртак хура-хура тухаççĕ (накладывают понемногу). Кан. Таниле Павăль усламçăн пăртаках улмуççисем пур. Изамб. Т. Эсир тыр вырма хăçан тухатăр? — Ыран пăртак кайса килмелле пулат пуль. Шорк. Пăртак шăмалма поçларĕ-ха. Немного выравнивается, сглаживается, т. е. проясняется. СЧЧ. Ашне те çаплах пăртак-пăртак валеçеççĕ. СПВВ. ПВ. Пăртак, тепĕртак, тепĕртакран. || Едва, чуть. Чем люди живы. Пăртаках хытса каяймарăм (едва не замерз). N. Пăртаках (чуть-чуть) çӳлтен ӳксе вилмен. Сред. Юм. Пăртак çиç кая памарĕ. Чуть не упал.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

, диал. пĕртик «чуточку», «немного», «крошечку»; тат. бӧртек, башк. бӧртек «крошка»; «зернышко», «крупинка»; тат. бӧртекле, бӧртӧклӧ «зерновой» (о хлебах). Пăртак могло образоваться из пĕр татăк: из двух одинаковых слогов (та и тă) один (тă) выпал (гаплология), получилось пĕртакпĕр- приняло форму пăр- (регрессивная ассимиляция) > пăртактак приняло форму -тик (прогрессивная ассимиляция) > пĕртикбӓртӧк могло оказать частичное влияние; ср. чув. пĕрчĕк.

Çавăн пекех пăхăр:

пăрт-юççи пăрта пăртаванцă пăртавулççă « пăртак » пăртакçă пăртаккă пăртаккăн пăртаккай пăртаклăх