Шырав: пурçăн

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

шелк

шелковый
вискоза пурçăнĕ — вискозный шелк
хайла пурçăн — синтетический шелк
пурçăн йывăççи — шелковица
пурçăн кĕпе — шелковая рубашка
пурçăн çип — шелковые нитки
пурçăн çиппи — шелковинка
пурçăн тутăр — шелковый платок
пурçăн хурчĕ — шелковичный червь
пурçăн тĕртекен хапрăк — шелкоткацкая фабрика
пурçăн тĕртес ĕç — шелкоткачество

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

шелк
пурçăн тутăр — шелковый платок
пурçăн пиçиххи — шелковый пояс

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(пурз'ы̆н), шелк. Пшкрт. † Çак тăвансемпе калăçнă чух чĕлхе вĕçĕ пурçăн пулмарĕ. Орл. II, 249°. Сĕм вăрманта пурçăн тĕрки çакăнса тăрĕ. (Палан). Чуратч. Ц. Вара патша çак чăваша пĕр сĕвен пурçăн çип пачĕ, тет. N. Пурçăн карти варринче, ылттăн юпа тăрринче ярăна-ярăна кукку авăтат. Юрк. Çутă калушна мĕшĕн тăхăнан, пурçăн чечек пулмасан? N. Унăн (мунчанăн) ăшши шерпет, милки пурçăн. Изванк. Ачасене анне урлă каçарсанах, анненĕн çăварĕсене, хăлхисене пурçăн татĕк, ан куртăр тесе, чикрĕç. Курсан, хăйне юлташ кайран ертсе каять, теççĕ. В. Олг. Тата пор килмелли, тесе калат, вилĕ çын тиркет. Хăлхая, тет, порçăн чикрĕç, сăмсая та чикрĕç, коçа та чикрĕç, коç кормарĕ, хăлха илтмерĕ, суляма та полмарĕ, тотая та питĕрсеç, килмеллине пĕлместĕп. Собр. † Пирĕн пичче сар лашине сар пурçăнпа чăпарланă. (Хĕр йĕрри). N. Тĕпри лаши çине йеп çăртине пурçăн витĕрсе, сулахай енчен хăмăт кĕççи çине чиксе каяççĕ. Н. Карм. † Кăвак лашасенĕн çилхисене кам явни пур сарă пурçăнпа. Собр. † Пурăмăр пурте пулар-и? Пурçăн карта саврар-и? N. † Пурçăн тĕвви пулăтăмчĕ, хĕрсен хӳмĕнчен тухмăтăмчĕ. Сред. Юм. Порçăн кĕпе, рубашка из шерстяной материи. Чертаг. Пурçăн туттăр, у чувашки, не шелковый, а скорее кашемировый, стоит 90 коп. (тенкĕрен 35 пус катăк). || Шерстян. нитки разных цветов. Ходары.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

өфәк

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«шёлк»; КБ барчын «дорогая материя», «бархат»; АФТ барчын «парча», «ковер»; тур. ибришим «кручёный шёлк»; «шёлковый»; казах. баршын «шелк». Заимствовано из перс: (ӓбрашом) «шёлк».

Этимологи словарĕ (1996)

Диалектные: пурçын, пурçин, пурçум, пурçун, порçун, порçăм, пурçĕн, порçен
шелк (Ашм. Сл. IX, 309-310) < перс. (äбришом) шелк (Гаф. ПРС I, 4) > тар. äбришин шелковый (Радл. Сл. I, 936).
МарЛ. порсын, марГ. парсын шелк (< чув.) / удм. бургчин / мордМ. паражци / мордЭ. парсей шелк / венг. bársony; ср. др-тюрк. barčїn шелковая ткань (ДТС, 83) (Федотов ЧМЯВ, 215).
Ср. рус. брачина, парча (> к.-кирг. барча какая-то шелковая материя, кирг. барша, крым., тоб. барца, каз. парча, саг., шор. парчан, як. барча) < др.-чув. (Räsänen EWb., 63а; Фасмер ЭСРЯ I, 208-209).
См. Егоров ЭСЧЯ, 166.

Çавăн пекех пăхăр:

пурăр пурăх пурăш Пурăш варĕ « пурçăн » пурçăн хурчĕ пурçăнлă пурçăнла пурçĕн пурçин