Шырав: пысăк

Шыракан сăмаха çырăр

Шырав вырăнĕ:

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
большой, крупный, огромный (по размерам)
пысăк завод — большой завод
питĕ пысăк çурт — огромный дом
пысăк упа — громадный медведь
пысăк хула — большой город
вăл санран пысăкрах — он больше тебя
пысăк саспаллинчен пуçласа çыр — писать с большой буквы
Йыттăн хӳри кукăр, вăррăн куçĕ пысăк. — посл. У собаки хвост кривой, у вора глаза велики.
2.
большой, значительный (по количеству, масштабам)
пысăк йыш — большой коллектив
пысăк сумма — значительная сумма
унăн ратни пысăк — у него обширная родня
3. перен.
большой
пысăк активлăх — большая, высокая активность
пысăк ĕмĕт — большая мечта
пысăк çитĕнӳ — большой успех
пысăк тав — большое спасибо
парти çĕнĕ пысăк задачăсем лартать — ист. партия ставит новые большие задачи
Пĕчĕк телее пăрахса пысăккине ан кĕт. — посл. Бросив маленькое счастье, большого не жди. (соотв. От добра добра не ищут).
4.
великий, выдающийся
пысăк çар пуçлахĕ — великий полководец
пысăк ӳкерӳçĕ — выдающийся художник
5.
высокий, отличный, превосходный
пысăк ăсталăх — высокое мастерство
пысăк пахалăх — высокое качество
6.
высокий (по количеству, силе)
пысăк напряжениллĕ ток — ток высокого напряжения
пысăк пусăм — высокое давление
пысăк температура — высокая температура
пысăк тухăçлăх — высокая продуктивность
пысăк тухăçлă тырпул — высокий урожай
7.
просторный, свободный, обширный
пысăк пӳлĕм — просторная комната
пысăк хир — обширное поле
Пысăк уйра чипер хĕр çӳрет. (Хĕвел). — загадка В просторном поле ходит красавица. (Солнце).
8.
большой, занимающий высокий пост, высокопоставленный
пысăк çын — 1) взрослый человек 2) большой человек
пысăк ĕçре ĕçле — занимать большую должность
пысăк çынна тух — продвинуться по службе, стать большим человеком
9.
просторный, великоватый (об одежде, обуви)
атă пысăк — сапоги велики
çĕлĕк мана ытла та пысăк — шапка мне слишком велика
10.
взрослый
пысăккисемпе ан тавлаш — не спорь со взрослыми
пысăк пул — 1) вырасти большим 2) стать взрослым
11.
старший (по возрасту)
пысăк пичче — 1) старший брат 2) дядя (старший брат отца)
Пĕчĕкçĕ тăванне пысăк гаване хăваласа пырать. (Урапа). — загадка Младшего брата подгоняет старший. (Телега — передняя и задняя оси).

пысăк алăкдиал. ворота
Мускаври Пысăк Театр — Московский Большой театр
пысăк анне — крестная (мать)
пысăк атте — крестный (отец)

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

большой; высокий; пысăк çĕлен – удав; пысăка ĕмĕтленекен хутаç çакса ыйткалама кайнă теççĕ – тот, кто надеется на большое, пойдет (”пошел”) с сумою по-миру. Çын аллинчи кукăль пысăккăн курăннă, тет – Пирог в чужих руках кажестя большим. Чул-хула Мускав пысăкăшĕ çук – Нижний Новгород не будет величиной с Москву. Кун пысăкăшскер ăçтан ӳснĕ-ши? Откуда это он вырос такой большой? Пысăклан – увеличиваться, рости. Пысăклат – увеличивать.

157 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(пызы̆к), большой, крупный. О сохр. здор. Вара çав сĕлеке (яд змеи) кĕнĕ вырăн часах пит пысăк шыçса кайса çын вилет. Ск. и пред. 24. Виçĕ маттур каçпала пырать пысăк уттипе. N. † Кĕрекĕрсем аслă, сăйăр (ваше угощение) пысăк, эпĕр ĕçсе-çисе пĕтерес çук. Орау. Ку пирĕн пысăкрахах (несомненно больше). Сред. Юм. Пысăк шăна чӳрече çôмĕнче перкеленсе вĕçсе çӳренĕ чохне: нăрр! нăрăн! нăрăнни! туса çӳрет. N. Пысăкран пысăк салам яратăп. N. Тата аçусене-амусене порне те питĕ пысăк салам. Чув. пр. о пог. 425. Тĕтре нумай пулсан, хăмла пысăк пулать, тĕтре пулмасан, хăмла пулмасть. Если летом стоит туман, то уродится хмель, в противном случае наоборот. || Просторный. Пшкрт. || Толстый. Сред. Юм. Пысăк ôра сыртăм (çăм тăлапа ôра сырсан калаççĕ). Ib. Пысăк пир тăли. Толĕ (грубый сорт кудели) çиппинчен туса тĕртнĕ тăлана калаççĕ. || Иногда употребл. в смысле аслă. Заметим употребление положительной степени этого слова в смысле «слишком»: пысăк — «слишком велик» и пр. Собр. † Тăван пысăк, тăван пысăк, ун кăмăльне епле тупам-ши. Юрк. А, ку пысăкрах вĕренесси!... чуна илĕ-çке. Ib. Пысăк вĕреннĕ çын, с высшим образованием. N. Ырă сунакан çак сăмахсене илтсен, каллех салхуланчĕ. Йывăр хуйхă пуснă çын пек вăл пысăк шухăша кайрĕ. Микушк. Пысăк сăмах каличчен, пысăк чĕлĕ çăкăр тыт, теççĕ.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

зур

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[pyzok]
granda, grandforma
пысăк хула — granda urbo
пысăк ĕмĕтсем — grandaj esperoj
пысăк тав — granda(n) danko(n)
пысăк ăсталăх — granda majstreco
пысăк пахалăх — alta kvalito
пысăкăш — grandeco
пысăклан — grandiĝi
пысăклат — grandigi
ача пысăкланнă — la infano kreskis, grandiĝis

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«большой»; Зол. бл. бӧдӳк «большой»; Замахш. бӧдӳк тағ «высокая гора»; балк., карач., кумык, базык «толстый»; хак. пӧзик, уйг. бӳюк, узб. буюк «высокий», «великий»; желт. уйг. пезик «большой», «великий»; «важный»; ср. монг. бӳдӳӳн «толстый»; «взрослый»; ср. перс (бозорг) «большой», «великий»; «взрослый», «старший»,

Çавăн пекех пăхăр:

пыршĕл пыршиххи пыршшĕ пыс « пысăк » пысăк ăйă пысăк çăтмах кайăкĕ пысăк çĕлен пысăк çавра чĕлхе пысăк çын

пысăк
Сăмаха тĕплĕ ăнлантарман
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org