Шырав: тĕрке

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
тюк, рулон
пир тĕрки — кусок холста (домашнего)
çитсă тĕрки — тюк ситца
хут тĕрки — рулон бумаги

2. общее название
упакованных каким-л. образом предметов
— перевод зависит от типа упаковки:
узел, сверток, связка, кипа, пачка и т. д.
кĕпе-йĕм тĕрки — кипа белья
укçа тĕрки — пачка денег
сĕтел çинче тĕркипе тетрадь — на столе целые кипы тетрадей

3.
моток
пурçăн тĕрки — моток шелковых ниток

4. диал.
охапка
улăм тĕрки — охапка соломы

◊
тĕрке курăк — бот. перекати-поле

II.
то же, что тĕркеле 3.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

свертывать, завертывать. ТХКА 14. Ваçук шкултан тĕркесе çыхнă хут илсе килнĕ. N. Кĕнекине чĕрĕ, чикĕ таçта тĕркесе.

связка, сверток, тюк, узел. Изамб. Т. Пушăт тĕрки. N. Виçĕ тĕрке пушăтран хăрах çăпата кăларчĕ, вăл та пулин сулахай. Хурамал. Пушăта тĕрке туса хутăм (связал). Актай. Пĕр тĕркейĕн çич сăмса. (Хуран çекли). || Моток. Юрк. Пурçăн тĕрки, шелковая мотушка. Образцы 22. † Пурçăн тĕрки ывăтрăм, хĕр аркине ӳкертĕм. || Пять рученек. Мыслец. Якейк. Тĕрке тесе сӳс тылланă чох пилĕкшер çорăмăн çыха-çыха хонă сӳсе калаççĕ. Ib. Паян эпĕр алă тĕрке тӳрĕмĕр.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«узел», «узелок», «тюк», «связка», «свĕрток»; Замахш. терген «собранный» (о фруктах); уйг. тӳртәк, ойр. тӳргек, тув. дӳргәк, хак. тӳрӳм, тӳринди «моток», «клубок», «свёрток»; тат., башк. тӧргәк «сверток», «пачка», «связка». Образовано от глагола тĕр (см.).

Çавăн пекех пăхăр:

тĕркĕшлен тĕркĕштер тĕркĕшӳ тĕркĕшӳллĕ « тĕрке » тĕркеле тĕркелен тĕркелентер тĕркем тĕркен