Шырав: такăн

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
спотыкаться, запинаться
алăк янахĕнчен такăн — запнуться за порог
тӳрĕ çĕрте такăн — спотыкаться на ровном месте
Ир такăнсан каçчен. — погов. Споткнешься утром — будешь спотыкаться до вечера. ( соотв. Беда не приходит одна).
Ырă ут та такăнать, ырă çын та йăнăшать. — посл. И добрый конь спотыкается, и хороший человек ошибается.

2.
запинаться, сбиваться, осекаться
калаçнă чух такăн — запнуться при разговоре
сăмах варринче такăн — осечься, запнуться на полуслове
шутланă чух такăн — сбиться со счета
хăранипе такăнса калаçма пуçларĕ — он начал заикаться от испуга

3. перен.
терпеть неудачу
пурнăçра такăн — потерпеть в жизни неудачу

4.
останавливаться, прерываться
юрă такăнчĕ — песня оборвалась

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(тагы̆н), спотыкаться, запинаться. Сĕт-к. Паян виççĕ (трижды) такăнса ӳкрĕм. N. Лаша виллисем çине такăна-такăна ӳксе таратпăр. Бежим, запинаясь о трупы лошадей. N. Ура такăна пуçларĕ, пурăнăç каялла каять пулĕ. N. Чул çине такăнчĕ. Он запнулся о камень. Буин. Чула (пĕренене) такăнса ӳкрĕм. Ядр. Чултан такăнса ӳкрĕм. N. Пуçтарнă чухне пĕчĕкреххи, астумасăр типĕ хулă çине такăнса ӳкнĕ. N. Намăс мар-и, тăванăм, çак хулăран такăнса ӳкме! Манăн ура айне пĕрене хурсан та, эпĕ нимпе те ӳкес çук! N. Эпĕ тумхах çине такăнса ӳкрĕм. БАБ. Ватăлмасăр вилес мăр, такăнмасăр ӳкес мар. (Гов. в конце моленья „ӳчӳк“). Сред. Юм. Такнакана тап котĕнчен, тесе ахаль каламаççĕ çав: тин çиç матки вилнĕччĕ-ха, ôнтан çонса кайрĕ, халь кăçал каллах çавăннех лашине вăрласа кайнă. Ib. Пĕр такна (такна) пуçласан çын такнатех ôлă. Раз человек начал спотыкаться, ему все неудача. Ib. Çын, пĕр такна пуçласан, такнатех вара: пĕлтĕр çонса кайрĕ, кăçал пĕррĕ ôлталаса пин тенкĕ лартнă, тепĕр каллах пилĕк-çĕр тенкĕ упиткă полнă, тет. || В перен. см. СПВВ. Такăнас — не ладить, спорить. || Смешиваться (при счете).

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

абынырга

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«спотыкаться»; желт. уйг. такына «бежать вприпрыжку»; узб. кокин «спотыкаться».

Çавăн пекех пăхăр:

такăлтăк такăлтак такăлтат такăлтаттар « такăн » такăна-ӳке такăнкă такăнтар такăнчăк такăнчăклă