Шырав: хĕсĕк

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
узкий, тесный

узко, тесно
хĕсĕк тăкăрлăк — узкий переулок
кăритурта çӳремелле мар хĕсĕк — в коридоре так тесно, что невозможно пройти

2.
узкий (о глазах)
хĕсĕк куçлă çын — узкоглазый человек

3.
тяжелый, трудный

тяжело, трудно
хĕсĕк пурнăç — трудная жизнь

4.
нужда
стесненное положение, затруднительные обстоятельства
хĕсĕкре пурăн — жить в нужде
хĕсĕке юл — попасть в затруднительное положение

5.
нехватка, недостаток

недостаточный, скудный, ограниченный

недостаточно, скудно, ограниченно
манăн вăхăт хĕсĕк — у меня времени в обрез
вĕсем укçаран хĕсĕк пурăнаççĕ — у них туговато с деньгами

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

узкий, тесный: узко, тесно. Ск. и пред. чув. 56. Хăй вăл пăртакран хĕсĕк çырмара хуйхăлă пуçне пĕкнĕ те ларать. СПВВ. БМ. Хĕсĕк-йĕсĕк, узко, тесно, прищемлено. N. Ут юртаймасть, ут юртаймасть, тахансем хĕсĕк — пусаймасть. Образцы. 110. Пирĕн кĕрӳ хĕсĕк куç. Сред. Юм. Унăн куç пит хĕсĕк, пăхаймас та вит ôлă. || Трудно. N. Сана хĕсĕк килсессĕн. N. Пурăнма пĕлментен те пурăнăç хĕсĕк килет. Изамб. Т. Хăçал тырă пулманнипе пурăнма хĕсĕк пулчĕ. || В обрез. N. Сан укçа хĕсĕкне хам пĕлеп. || Экономно. N. Темĕн тĕрлĕ хĕсĕк пурăнсан та, вĕсен пурăнăçĕ çитмен. N. Сахăрне хĕсĕкрех тыткалăр. || Нужда. Истор. Вĕсене яричченех темĕн тĕрлĕ асаплантарнă, ярсан та ялан пит хĕсекре тытнă. || Фальшивый. Тюрл. Писмен хĕсĕк (неверный, фальшивый). || Назв. места. Старак.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«узкий», «тесный»; башк. кыçык «узкий» (о дороге), ойр. кызик «тесный», «сжатый»; уйг., узб. кисилган «сжатый». От глагола хĕс (см.).

Çавăн пекех пăхăр:

Хĕрчеппи Хĕрчук Хĕрчукка хĕс « хĕсĕк » хĕсĕк хушăк хĕсĕке хăвар хĕсĕке юл хĕсĕклĕх хĕсĕклен