Шырав: чечен

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.
красота, изящество, очарование

красивый, изящный, очаровательный

красиво, изящно, очаровательно
каç чеченĕ — красота ночи
чечен илемлĕх — чарующая красота
чечен сасă — красивый голос
чечен хĕр — пригожая девушка
чечен тумлан — изящно одеваться

II.
чеченец

чеченский
чечен чĕлхи — чеченский язык

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

прекрасный, превосходный, красивый, хороший, изящный; чистый; красиво, изящно. Paas. Чечен çӳрет (тумланать). СПВВ. ТМ. Чечен — хитре илемлĕ тумланса çӳрекен çын. СПВВ. ЕХ. Чечен – хитре, таса тумланса çӳрекен çын. N. Вĕсем кирек хăçан та чечен (хитре), типшĕм пулаççĕ. N. † Арçынсене сăхлантарасшăн ытла чечен тумланмастăн-и? N. Чечен çӳре, хорошо одеваться. Ир. Сыл. З0. Курăк çинчи сывлăмпа чечен чечек пит çăвать. Полтава 4. Ватă, чаплă Кочупей хăйĕн чечен хĕрĕшĕн чунтан-вартан савăнать. Прекрасной дочерью своей гордится старый Кочубей. Ал. цв. 21. Ан ыйт, ан йăлăн эсĕ мана, курса тăранайми илемлĕ чечен хĕрĕм. М. Сунчел. Çӳл ту çинче кăвак юман, чечен урапа тĕнĕллĕх. || СПВВ. ИФ. Чечен — питĕ çӳхе япала, хăй вăл çапах илемлĕ. Çынсене чечен теççĕ; çӳлĕ çинче çынна, выльăх-чĕрлĕхе те пит çӳхине чечен теççĕ. N. Мĕн? – терĕ Кулине чечен сассине кăларса. || Яргуньк. Ай-ай эс пит чечен-çке (хвальбишка и форсун). || Боры на одежде. Золотн. 102. Начерт. 196.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«красивый», «изящный», «прекрасный», «очаровательный»; «красота»; уйг. чечән, узб. чечан, кирг., ойр., тув. чечен, казах., к. калп., ног. шешен, башк. сәсән «красноречивый», «находчивый в словах»; в некот. языках «импровизатор», «сказитель»; «оратор»; «изящный», «умелый», «искусный». Может быть, от глагола чеч (алт.) «развязать», «разрешить», «разъяснить», «истолковать»(?).

Çавăн пекех пăхăр:

чечеклен чечеклентер чечекленӳ чечеклет « чечен » чечен кайăк чечен курăкĕ Чеченик чеченкĕ Чеченкас