Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

çупкăм

1.
гроздь, кисть
иçĕм çупкăмĕсем — гроздья винограда
иçĕм çупкăмĕсем — грозди винограда
пилеш çупкăмĕ — кисть рябины
сирень çупкăмĕсем — грозди сирени

çупкăм

2.
прядь, пучок кудели (для расчесывания)
пĕр-ике çупкăм сӳс — одна-две пряди кудели

çупкăм

3.
охапка (сена, соломы)
çупкăм çапса пыр — накладывать сено (на стог)

çупкăм

4.
гирлянда
чечек çупкăмĕ — гирлянда цветов

çуптăк

диал.
то же, что çупкăм 1, 2.

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

çупкăм

гроздь, кисть, гирлянда; пучек, клок.

198 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

сапак

(сабак), кисть ягод, черешок с ягодами. Альш. Щибач. Пĕр сапакне татса ил. Тюрл. Пилеш сапакки. N. Сапак, черешок, напр., у ягоды, черемухи (çупкăм — вся кисточка). Юрк. † Çĕмĕрт-йывăç сапакра, палан-йывăç чечекре. Хурамал. Сапак тесе пилешĕн пĕрчи ушкăнне калаççĕ. АПП. † Пилеш айĕнчен тухнă чух пилеш сапакки саланчĕ. Çутт. 145. Хурлăхан тĕммисем çинче çырла сапаккисем хĕп-хĕрлĕ пиçсе ларнă. Ала 62. † Хура шыв тăрăх çĕмĕртлĕх, сапакне тая лараçке. || Кисточка. Юрк. † Тăваткăл кӳме — сарă кӳме, тăватă кĕтессинче тăватă сапак. || Стручек. N. † Ешĕл сапак мĕшĕн, ай, ешĕл-ши, çамрăк ĕмĕр мĕшĕн те, ай, кĕске-ши. Бур. † Арпус чечек мĕшĕн шурă-ши, ешĕл сапак мĕшĕн ешĕл-ши? Тюрл. Сапак, стручек. Ib. Пăрçа сапакки. || Снизки. ЧП. Вуникĕ мерченĕн сапакки çук. Кĕвĕсем. Вуник пĕрчĕ мерчен сапакĕ çук. Янтик. † Сакăр пĕрчĕ мерчен сапаксăр, пирĕн çамрăк пуçсем телейсĕр. Кĕвĕсем. Симĕс сапак хушшине ӳпке-мерчен ан тирĕр. См. ӳпке-мерчен. || Назв. бус. К.-Теняк. Изамб. Т. Сапак, какое-то украшение. МПП. Сапак, зеленый камень или бусы (украшенне). N. † Йывăçран сапак туни çук, ырă тумтир çумне хуни çук. [См. саяк]. || Петля у пуговицы (и вся пуговица?). МД. † Аçалă-амалă ывăл-хĕр кĕмĕл тӳме сапакĕ. || Membrum virile. Елле. Сапакки ĕçлемест. Non surgit, quasi praemortuum jacet m. eius.— Observare solent Tschuvaschorum feminae virorum suorum gravi aliquo morbo laborantium inguina; quae si matutinis languida atque inertia iacere videriut, invitabilis mortis signum id esse arbitrantur. N. Сапак тесе пĕчĕк ачасен тӳммине калаççĕ.

çулкам

пощечина. || Гроздья, кисть (ягод). В. Буян. † Шыв хĕррииче пилеш пиçет-ĕçке, çупкăмĕсем шыва ӳкеççĕ. Пазух. Шыв хĕрринче пилеш те, ай, пиçет-çке, çупкăм-çупкăм шыва та, ай, каять-çке. Байгул. Куснар урамĕ — аслă урам, икĕ айккипе палан йывăç. Çупкăм, çупкăм паланĕ. || Отдельные слои сена, которые подают на стог. Тури-Карапаш. Капан тăррине утă панă чухне çав утта çупкăм, теççĕ. Ib. Ачасем, капан тăрлама лайăхрах çупкăмсем тăвăр, начар тусассăн, капана шыв кайма пултарать. Тюрл. Капан хонă чоне çопкăм çапса пыраççĕ, кайран варне толтараççĕ. Лайăх çопкăм çапсассăн, капан та аван полать. || Горсть кудели, которую дергают от мочки ладонью. Сред. Юм. Пĕр çôпкăм сӳс шăртларăм. КС. Пĕр çупкăм сӳс, прядь, ухватываемая в горсть.

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

гроздь

сущ.жен., множ. грозди и гроздья (-ьев)
çупкăм, сапака; гроздья рябины пилеш сапакисем; гроздь винограда иçĕм çырли çупкăмĕ

кисть

2. сущ.жен.
1. (син. гроздь) сапака, çупкăм; кисть винограда иçĕм çырли çупкăмĕ
2. милке, кистĕк (ӳкермелли, сăрламалли хатĕр)
2. ярапа, шерепе; шаль с кистями ярапаллă тутăр

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

гирлянда

ж. ярăм, кăшăл, çупкăм, çыхă; гирлянда цветов чечек кăшăлĕ; гирляндами ярăмăн-ярăмăн, вĕçе-вĕçĕн.

гроздь

ж. çупкăм, сапака; гроздь винограда иçĕм çырли çупкăмĕ; гроздь рябины пилеш сапаки.

кисть

ж. 1. (часть руки) ал лаппи; 2. (гроздь ягод) сапака, çупкăм; (овса) шерепе; (лесных орехов) курланкă; 3. (украшение) ярапа; пояс с кистью ярапаллă пиçиххи; 4. кисть (художникăн); милĕк (малярăн); 5. перен. кисть (живопись искустви, художник манерĕ).

пучок

м. 1. пайăрка, çупкăм, çурăм, çыхă, тăплăм, сĕвем; пучок кудели сӳс çурăмĕ; пучок мочалы пĕр сĕвем курăс; пучок травы пĕр тăплăм курăк; 2. пайăрка; пучок света çутă пайăрки.

Çавăн пекех пăхăр: