Таккаварĕ
то же, что таккавар. (По построению срв. Елшелĕ, что в др. говорах произносится Елшел). Альш. Таккавар патĕнчи ырсем шерпет, сынисене (так!) юсман. Ib. Таккаварнче выртан ырăсене юсман, шерпет (вар. такаванти выртан ырсем шерпет, сынисене юсман. Искаженный текст).
Кусар тĕми
назв. урочища. ГТ Т. Кашапалан Елшелĕ хутлăхĕнче «Пусакра», «тĕме хурăн» çывăхĕнче «Кусар тĕми» («Кусар тăвĕ») пур. Каша. Кусар тĕми; унта та ĕлĕк чӳк тунă. Пысăк тĕме; вăл тĕмене улăп çăпати тĕпĕнчен хăпса юлнă, теççĕ; тата хăшĕ: авалхи çынсем, вăрăсенчен хăраса, пичĕкесемпе укçа алтса пытарнă, теççĕ.
кĕрӳ
(кэ̆рӳ), зять (муж моей дочери, муж моей младшей сестры и вообще муж моей родственницы, которая моложе меня). С афф. притяж.: кĕрĕвĕм (верх. кĕрӳм), кĕрĕвӳ (кĕрĕвĕ), кĕрӳшĕ (кĕрĕвĕшĕ, кĕрӳш), кĕрĕвĕмĕр, кĕрĕвĕр (кĕрӳвĕр). Актай. † Апи, маншăн куккăль пĕçер хĕрĕпе кĕрӳшĕ (ее муж) килнĕ чух! Хуть пĕçер те, хуть ан пĕçер, мĕн тусан та, хун ирĕк. Сред. Юм. Атте йăмăкĕ хăвăнтан кĕçĕн пôлсан, ятран калаççĕ; ôн опăшкине кĕрӳ теççĕ. Ялюха. М. Кĕрӳ, йысна, зять (так называется всеми старшими родственниками жены, т. е. родителями, дядьями, тетками, старшими братьями и сестрами). Альш. Тата кĕрӳ киле кĕнĕ йĕркепе тесе, пĕр сурăх парса яраççĕ. Коракыш. Эсĕ эппин манăн кĕрĕвех пулатăн? Ала 66°. Вара кĕлетре кĕрӳ çулĕнчи йĕкĕтсем çапла юрлаççĕ. || ГТТ. Эпĕ Елшел кĕрӳшĕ пулса тăтăм хайхи. Таким образом я женился на альшеевской, и стал альшеевцам как бы зятем. Ib. Йăхне-тĕпне витĕр (досконально, определенно) пĕличчен, Елшелсем хăйсен ялĕнчен хĕр илнĕ çынна пурте: пирĕн кĕрӳ, теççĕ. Ытла ютра тĕл пулсан, çывăх ялсем те Елшелĕ çумĕнчен пирĕн кĕрӳ теççĕ. || Обращение к постороннему, который моложе говорящего. Актай. Хайхи усал (чорт): ан тив, кĕрӳ, ĕлĕк илсе кайнă ачасене те парса яратăп (отдам) тесе, каларĕ, тет. (Здесь чорт обращается к собаке). Б.Бур. Юрлă-пăрлă çумăр çăват, чĕкеç кĕрӳ тулта ларат. (Çăраççи). || Жених. Цив. Улах хĕрсен кĕрӳ тухса кайнă чухне юрлакан сăвăсем (надо: сăввисем). Изамб. Т. Кĕрӳсем патне туй килчĕ. || Г. А. Отрыв. Кĕрӳ тăприпе хунĕ тăпри пĕр. (Послов). N. Кĕрӳсем пурте пĕр çĕре пухăнса юланутсемпе тăраççĕ. Г. А. Отрыв. Ăна (çĕлĕке) тата кĕрĕве тăрса кайнă чух (обряд) мăн кĕрӳ тăхăннă. || Поминальной обряд. См. çураçма.
Елшел
(Эл’жэл'), см. Елшелĕ.
утмăл
отмăл, шестьдесят. Нов. Якушк. Çӳлĕ ту çине хăпармашкăн утмăл сумяăх ут кирлĕ. N. Ултă çуйăхи ачапа утмăл çулхи çын пĕрех, теççĕ. (Послов.). В. Олг. Отмăл виçĕ пус, Iв к серебром. Альш. Утмăл килĕ Елшелĕ, ухă пек пĕвĕм шăнăçмарĕ. (Хĕр йĕрри). Утмăлсене, çитмĕлсене кайнă. Пошли (продались) за 60, за 70 руб. (приблизительно).
Çавăн пекех пăхăр:
елпен елпешке елӳй Елӳй-касси « Елшелĕ. » ель ельник ельцинизм ельцинист Ельяна