Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

вал

1.
вал (тăпра купи)
кермен валĕ — крепостной вал
вал купала — соорудить вал

дворец

дворец (кермен)

капмарлăх

1.
монументальность, массивность, гргндиозность, величественность
кермен хăйĕн капмарлăхĕпе палăрса тăрать — дворец выделяется своей монументальностью

карман

3.
укрепление, крепость
карман тăвĕ — холм с укреплениями
см. кермен

кермен

1.
дворец
чертог уст.

кермен

дворцовый
культура керменĕ — дворец культуры
мăшăрлану керменĕ — дворец бракосочетаний

кермен

2.
крепость

кермен

крепостной
кермен хӳми — крепостная стена
тинĕсри керменĕ — морская крепость
кермен артиллерийĕ — крепостная артиллерия
кермен сооруженийĕсем — крепостные сооружения
кермене хупăрласа илни — осада крепости

крепость

см. кермен 2.

маш

I. диал.
башня
башенный
кермен машĕсем — крепостные башни
маш сехечĕ — башенные часы
силоса машра усрани — башенный способ хранения силоса

мăнаçлă

величаво, величественно
монументально, солидно
мăнаçлă кермен — величественный дворец
мăнаçлă палăк — монументальный памятник
мăнаçлă ут — идти величавой поступью

таран

2. уст.
таран
кермен хӳмисене таранпа аркат — разрушать стены крепости тараном

хурал

охранный, сторожевой, караульный, постовой, дозорный
вăрман хуралĕ —  лесная стража
кермен хуралĕ — крепостная охрана
хĕçпăшаллă хурал — вооруженная охрана
хурал вырăнĕ — караульный пост
хурал пӳрчĕ — сторожка, караулка
хурал тăр — караулить, сторожить
хурал тăрат — выставить караул, стражу
хурала хуш — назначить в караул

хӳме

стенной
стеновой спец.
кермен хӳмисем — крепостные стены
чул хӳме — каменная стена
ыраш хӳме пек тăрать — рожь стоит стеной
пӳлĕм хӳми — стена комнаты
чус хӳми — дощатая стенка
хӳме блокĕ — стеновой блок
хӳме сехечĕ стенные часы
хӳмесене кирпĕчрен купала — класть стены из кирпича
хӳмелĕх материалсем — стеновые материалы
хӳме хаçачĕ — стенная газета

алăк

2.
ворота
вĕрлĕк алăк — ворота из жердей
кĕçĕн алăк — калитка (рядом с воротами)
кермен алăкĕ — ворота крепости
уй алăкĕ — околица (ворота в изгороди вокруг деревни)
урам алăкĕ — ворота (на улицу)
алăк кăпти — верея (столб, на который навешивается створка ворот)

цитадель

1.
цитадель (çирĕплетнĕ хӳтлĕх, кермен)
цитадель хӳмисем — стены цитадели

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

дворец

сущ.муж.
кермен; царский дворец патша керменĕ; Дворец культуры Культура керменĕ; Дворец бракосочетаний Мăшăрлану керменĕ; Кремлёвский дворец съездов Кремльти пуху керменĕ

замок

1. сущ.муж.
кермен; средневековые замки феодалов вăтам ĕмĕрсенчи феодалсен керменĕсем

Вырăсла-чăвашла словарь (1972)

чертог

пит пуян, капăр пӳрт-çурт, кермен, дворец.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

дворец

м. дворец, кермен; Дворец пионеров Пионерсен керменĕ; Дворец Съездов! Съезд Керменĕ.

замок

м. замок, кермен.

палата

ж. 1. (в больнице) палата; 2. (представительное учреждение) палата; палата лордов лордсен палати; 3. (учреждение) палата; книжная палата кĕнеке палати; торговая палата суту-илӳ палати; 4. мн. палаты уст. кермен; каменные палаты чул кермен; 5. (роскошная комната) чаплă пӳлĕм; ◇ у него ума палата ун ăсĕ пуçне шăнăçмасть.

святилище

с. 1. уст. (храм) кĕлĕ çурчĕ, чиркӳ; 2. перен. таса вырăн, кермен.

хоромы

мн. уст. кермен, чаплă кил-çурт.

храм

м. 1. чиркӳ, храм; 2. перен. храм, кермен, çурт; храм науки наука керменĕ.

чертог

м. уст. поэт. кермен, чаплă çурт.

Социаллӑ сӑмахлӑхӑн вырӑсла-чӑвашла словарӗ (2004)

дворец

кермен; царский дворец патша керменĕ; дворец съездов съездсен керменĕ; дворец бракосочетания мăшăрлану керменĕ; дворец культуры культура керменĕ

Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ

засыпушка

п.с. Хулари çырма-çатраллă вырăнта васкавлă туса лартнă нишлĕ пӳрт-çурт. Казаков, çĕнĕ хваттере куçас вырăнне, ... кивĕ кил вырăнĕнчех çĕнĕ пӳрт туса лартрĕ. Засыпушка тенине. К-н, 1979, 13 /, 2 с. Засыпушкăсем умĕнчи çӳп-çапа тасатас пирки пĕрре кăна мар ... систернĕ. К-н, 1987, 13 /, 3 с. Шупашкарти Путепроводная урамри А.-сен «засыпушки» вара пĕтĕмпех çунса кайнă. Х-р, 13.02.1996, 1 с. Пĕрин кермен те легковушка, теприн — пĕртен-пĕр засыпушка. Х-р, 18.03.1998, 3 с. — засыпушкăра пурăн (ХК, 2000, 3 /, 14 с.; Х-р, 24.10.2000, 2 с.; Ар, 2001, 6 /, 1 с.); «засыпушкăсен хули» (Х-р, 8.10.1999, 1 с.); — илемсĕр засыпушкăсем (Х-р, 13.07.2002, 2 с.).

параплан

ç.с. Туллă-варлă вырăнта ярăнса вĕçмелли тăваткал (вĕрсе хăпартмалли матрас евĕрлĕ) парашют. Парапланпа вĕçни те чылайччен асра юлмалла. Х-р, 20.06.2000, 1 с. Кермен умĕнче ... параплан та пулмаллаччĕ тет. ЧХ, 2003, 36 /, 4 с.

Федотовăн «Тĕне кĕмен чăвашсен ячĕсем» словарĕ

Карман

яз. и. м. Рекеев (Ашм. Сл. VI, 102); нарицательное значение чув. карман "укрепление", теперь преимущественно употребляется в форме кермен (< тат.); мар. м. и. Карман "крепость, укрепление" (Черн. СМЛИ, 201).

Çавăн пекех пăхăр: