пĕве
II. глаг.
то же, что пĕвеле
пĕвеле
прудить, запруживать
пĕве пĕвеле — прудить пруд, возводить запруду
Калăçасси Атăл пĕвелесси мар. — погов. Болтать — не Волгу прудить.
пĕве
I.
пруд
запруда
карасник
прудить, строить плотину
пĕве пĕверĕм — сделал запруду
пĕвеле — запрудить
арман пĕве
(п̚э̆вэ), арман пĕвеле, aquam amniculi mole aggereque intercludere, ut impetu suo molas versare possit, запрудить мельничный пруд; устроить, поставать водяную мельницу; запрудить вод. мельницу. Якейк. Хĕрлĕ-Çырти (чит. с̚’ирδиы). Шĕвĕр Кĕркори ик эрне хошшинче арман пĕвелесе лартнă. || Якейк., Икково. Чăваш хĕрсем Хосанта арман пĕвелемелĕх те пур. Чувашсках девушек в Казани достаточно и для того, чтобы запрудить мельницу (т. е. очень много).
пӳвеле
то же, что пĕвеле. Ёрдово. Ача-пăчасем те килте лармаççĕ, вăлсам арман пӳвелемелле выляççĕ. IЬ. Шывсене пӳвелесе кӳлентереççĕ те, йăвăçран прухут пек туса яраççĕ.
пĕвеле
прудить. О сохр. здор. Май пулсан, шыва пĕвелес те пулмасть. Якейк. Эп ыран машшин илме Хосана каяп. — Ма Хосана каян? Хамăр Етĕрнере те машшин пĕве пĕвемелĕх те пор (или: пĕве пĕвелесен те, пĕтес çок). Вишн. 71. Пĕвелемесĕр май килмесен, ăна çапăпа, таса тăпрапа анчах пĕвелес пулать. Яргуньк. Старик, арман пĕви пĕвелеме кай-ха (поди-ка прудить мельницу).
запрудить
глаг. сов.
пĕвеле, пул, пĕвелесе ларт; запрудить речку çырмана пĕвелесе ларт
плотина
сущ.жен.
пĕве; плотина Чебоксарской ГЭС Шупашкар ГЭСĕн пĕви; земляная плотина тăпра пĕве; возвести плотину пĕве пĕвеле, пĕве ту
пруд
сущ.муж.
пĕве; прудить пруд пĕве пĕвеле
прудить
-жу что несов., запрудить сов. пĕве, пĕвеле.
запрудить
сов. что 1. (задержать плотиной) пĕве, пĕвеле; 2. перен. разг. каплан, капланса лар (е тул), тулса лар, чыхăнса лар.
перекрыть
сов. что 1. (заново, ещё раз) çĕнĕрен вит, пăсса вит; 2. (сделать перекрытие) виттине (е тăррине) ту, вит, тăрла; 3. карт, вит; перекрыть валета тузом валета тузпа вит; 4. перен. разг. (превзойти) ирт, ирттер, мала тух; перекрыть старые нормы кивĕ нормăсенчен ирттер; 5. (сделать преграду) пул, картла, пĕвеле; перекрыть Волгу Атăла пĕвелесе ларт.
перепрудить
сов. что пĕвеле, пĕвелесе ларт.
пруд
м. пĕве; запруживать пруд пĕве пĕвеле.
прудить
несов. что пĕве, пĕвеле; прудить плотину для мельницы арман пĕви пĕвеле; ◇ хоть пруд пруди кого-чего-л. пĕве пĕвелемелĕх те пур.
устроить
сов. что 1. (соорудитьу построить) ту, туса ларт; устроить плотину на реке шыва пĕвеле; 2. что (наладить) йĕркеле, майлаштар, йĕрке ту, йӳнеçтер; устроить свой дела хăвăн ĕçӳсене йĕркеле; 3. что (организовать) ту, йĕркеле, туса ирттер; устроить выставку выставка йĕркеле; 4. что (учинить) кăлар, пуçар, ту; устроить скандал хирĕçӳ кăлар; 5. кого-что и без доп. вырнаçтар, ил; устроить на работу ĕçе вырнаçтар; 6. кого-что, разг. (удовлетворить) юра, тивĕçтер, кăмăла кай, килĕш; эта работа меня устроит ку ĕç мана килĕшет.
пĕве
1. «пруд», «запруда», «плотина»; 2. «прудить»; башк. быуа, тат. буа, бӧябӧгӧт, казах., к. калп. бӧгет, ног. бувам, бувма, алт. И пуук «пруд», «преграда»; чув. пĕвеле, тат. бу, бӧя, башк. быуы, кирг. бӧгӧ, казах. бӧге, ног. був, узб. буғ, туркм. бӧветле, алт. И пу «прудить», «запруживать», «преграждать».
Çавăн пекех пăхăр:
пĕвеç пĕвевçĕ пĕвевĕç пĕвелĕх « пĕвеле » пĕвелен пĕвеленчĕк пĕвен пĕвентер пĕвер