сӳрет
I.
то же, что сӳре II. 1.
сӳрет
II. диал.
1.
вид, облик, внешность
çын сӳретне кĕр — приобрести человеческий (приличный) вид
сӳрет
2.
изображение, рисунок
çурт сӳречĕ — рисунок дома
сӳрет
III.
то же, что сӳретке I. 2.
сӳретке
II.
1.
то же, что сӳрет II.
сӳрет
сновальня. СПВВ. Сӳрет — сӳретке.
сӳрет
вид, изображение. Н. Карм. Çавă (он) çын сӳретне кĕрет.
сӳрет
неизв. сл. Отсюда: сӳрет кĕперĕ.
сӳретке
изображение. Хурамал. Юлхав çӳрекен çынна калаççĕ: сӳреткепе çех сӳрет, сӳреткине çĕклеймест, теççĕ. См. сӳрет.
тĕтĕш
опираться. N. Чух тĕтĕшсе сӳрет. Еле ходит, опираясь. Сред. Юм. Пăртак çиç тĕтĕшсе тăрать, халех хăпăнса ӳкет. Ib. Çанталăк тĕтĕшсе тăрать, пôшали çăмăр полать поль. || То же, что йӳнеç.
нăйăлтат
(-дат), пищать, визжать. Упа. Вăрăм-туна нăйăлтатса янă. Шел. 72. Хурт-хăмăрсем... нăйăлтатма, сĕрлеме, кĕрлеме тытăннă. || Канючить, плакаться. Ст. Чек. Нăйăлтатса çӳрет, тивнĕ-тивмен йĕрсе сӳрет.
перкелен
(-г-), околачиваться, сменяться. КС. Перкеленсе сӳрет, слоняется. Сред. Юм. Перкеленсе çӳрет тесе, ĕçсĕр, ниçта вырнаçаймасăр çӳрекен çынна калаççĕ. Ib. Мĕн перкеленсе çӳрен çак эс, ниçта вырăн топмасăр. || Колотиться, бедствовать. Юрк. Çав пиркепе укçа тĕлĕшĕнчен пит перкеленсе пурăнатăп халĕ, çынна пĕр-икçĕр тенкĕ памалли пур. || Говорить немного на каком-либо языке. Тингеш.
йăпăртат
семенить; ходить вприпрыжку. М. П. Петр. Тюрл. Йăпăртатса сӳрет (быстро, ходко). Сред. Юм. Пит йăпăртатса ôтать. Идет скорым, но мелким шагом. Ib. Кôшак, крыса, кошак-кайĕк йăпăртатса чупаççĕ. («Показывает на то, как они перебирают ногами»). КС. Эрешмен карри тăрăх йăпăртатса çӳрет (или: йăпăр-йăпăр çӳрет). Паук бегает по паутине быстро. Хурамал. Йăпăртатса çӳрет (быстро, безостановочно). Ib. Мĕн йăпăртатса çӳретĕн? (говорят тому, кто бегает около и мешает). Янтик. Пит йăпăртатса утат вит у! тепле ырмасть! («шагает мерно, мелкими шагами, но очень быстро»). || Трепетать. Ст. Чек. Пулла алла илсен, йăпăртатат (трепещется). П.П.Т. Йăпăртат. См. йăпрăски. Копошиться (о вши). Орау. || Бегать (о вшах).
асамат кĕперĕ
сĕрек, сӳрет, сарамат кĕперĕ. Ăна çынсем ан манччăр, вăл паллă пултăр тесе асамат (сĕрек, сӳрет, сарамат) кĕперĕ курăнмалла тунă [Книга 1910:15].
Çавăн пекех пăхăр:
сӳрелеттер сӳренкĕ сӳренкĕлен сӳреске « сӳрет » сӳрет кĕперĕ сӳретке сӳреттер сӳретти сӳреттилĕ