Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

ула-чăпар

диал.
то же, что ула-чăла 1.

ула-чăла

1.
пестрота

ула-чăла

пестрый
ула-чăла пир — пестрядина, пестрое полотно

ула-чăла

2.
неровный, неравномерный

ула-чăла

неровно, неравномерно
ула-чăла ана — загон, обработанный с огрехами

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

вир-ял

(ви_рjал), верховой (чувашин). || Вир-ялсам килчĕç. Ib. Пĕр вир-яла сутса ятăм (одному...). Ч. С. Пирĕн патра пĕрре, ака пĕтсен, ыйткаласа çӳрекен ик вир-ял карччăкки килсе кĕчĕç. Коракыш. Вити, вити вир-я(л)ла, арки вĕç(ç)и хăю(л)ла. (Алă-арман). БАБ. Вир-ял = вире-ял. Макка 120°. Вăл уяса (уезд) туллиех, ула йытă пĕвĕ пек, вир-ялпала хиртипе (см. анатри) ула-чăла тултарнă. Трхбл. Эй вир-ял! Ib. Ĕçе кутăн-пуçăн (шиворот-на-выворот) тăвакана вир-ял теççĕ. А. Турх. Вир-ял — чуваши б. Козмод., Ядр. и частью Чебокс. у. См. анатри.

ытлари-кун

вторник. Ст. Чек. Ытлари куя ака кăлармаççĕ; вăл кун вĕçен-кайăк та йăва çавăрман (или: çавăрмас). Б. Олг. Ытлари-кон — ола гон — не сеют хлеб; тырă аксассăн, ола-чăла (ч̚ôла) полать, теччĕ.

ула-чăла

пестрота, неясность, неопределенность. Альш. Сред. Юм. Ола-чăла акнă, неравномерно посеяно (где много, где мало). Орау. (Макка 120°). Ула йытă пĕвĕ пек, вир-ялпала хир-типе ула-чăла тултарнă. Там полно и верховых и степных чуваш, которые живут пестро, вперемежку, как пежины на пегой собаке. Ягутли. Ула-чăла пулчĕ уй. На поле образовались проталины. N. Кăçал кальчсем ула-чăла-кăна шăтнă (= хăш-хăш тĕлтекăна шăтнă). Калашников 26. Ула-чăла курăнать витнĕ чăптисем. Хурамал. Пирĕн ана çинче вăрлăх шăтман, ула-чăла-кăна шăтнă (= сайра шăтнă).

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

пёстрый

прил., пёстро нареч.
чăпар, ула, ула-чăла; пёстрая курица чăпар чăх

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

запестреть

сов. 1. (показаться — о чём-либо пёстром) ула-чăлан курăн, ула-чăлалан; запестрели крыши домов çурт тăррисем ула-чăлан курăнса кайрĕç; 2. (замелькать — о чём-л. разноцветном) ула-чăлалан, ула-чăлан курăнма пуçла, вĕлтлетме пуçла; перед глазами запестрели фигуры людей куç умĕнче çын кĕлеткисем ула-чăлан вĕлтлетме пуçларĕç; 3. (начать часто встречаться) курăнкала пуçла (е тапрат, тытăн); его имя запестрело во многих газетах унăн ячĕ нумай хаçатсенче тĕл пула пуçларĕ; 4. (стать пёстрым) улалан, ула-чăлалан, ула-чăла тĕслĕ пул.

крап

м. 1. (мелкие пятна) пата, пач, пăч-пăч; белый мрамор с серым крапом пăч-пăч кăвак шурă мрамор; 2. (расцветка) чăпар, ула-чăла.

крапчатый

прил. чăпар, ула, ула-чăла, лап-лап; улма чăпар (о масти лошади); крапчатые куры чăпар чăхсем; крапчатая по серому собака ула йытă.

мозаика

ж. 1. мозаика (тĕслĕ чул е кĕленче катăкĕсенчен тунă картина); 2. перен. ула-чăла (е тĕрлĕ-тĕрлĕ) япала, тĕрлĕ тĕслĕ хутăш.

мозаичный

прил. 1. мозаика ⸗ĕ [⸗и], мозаикăллă; мозаичный рисунок мозаикăллă ӳкерчĕк; 2. перен. ула-чăла, чăпар, тĕрлĕ тĕслĕ.

пестрота

ж. чăпар, ула-чăла.

пёстрый

прил. 1. тĕрлĕ тĕслĕ, ула, ула-чăла, чăпар; пёстрая ткань пăчăр улача; пёстрая кукушка чăпар куккук; пёстрая корова ула ĕне; становиться пёстрым ула-чăлалан; 2. перен. (неоднородный) тĕрлĕ(рен) тĕслĕ (е йышши).

Чăвашла-вырăсла фразеологи словарĕ

Тĕс çухат

Тĕс (тĕсне) çухат [яр, тăк] линять / полинять, облинять; выцветать / выцвести.
Пĕчĕк пӳлем кĕтессинче тес çухатнă шăналăк карнă та, çавăнта выртать поэт. С. Шавли. Юр хăй тĕсне ĕнтĕ çухатнă, Пăхан та — йăлт ула-чăла. Г. Ефимов. Таня виçĕмкунхи шупкалса тĕсне янă çӳхе платьепех. П. Львов. Кăвак куçсем! Çамрăж чĕрем Хăрать сиреньсем тĕс тăкасран. Н. Янкас.

Çавăн пекех пăхăр: