Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

саланкăр

1.
то же, что саланчăк 2.—4.
саланкăр кĕтӳ — разбредшееся стадо
саланкăр çипуç — неряшливый вид (у человека)
саланкăр çыр — писать неаккуратно
çуртсем саланкăр лараççĕ — дома стоят вразброс

саланчăк

1.
осколки, бой, обломки, лом
кĕленче саланчăкĕ — осколки стекла
кирпĕч саланчăкĕ — бой кирпича
снаряд саланчăкĕ — осколки снаряда
пичке саланчăкĕ — рассыпавшаяся на клепки бочка

саланчăк

2.
разбросанный, раскиданный
рассеянный

саланчăк

разбросанно, рассеянно, вразброс, там и сям
саланчăк хула — разбросанный город
йывăçсене саланчăк лартса тухнă — деревья посажены вразброс

саланчăк

3.
неряха, растрепа

саланчăк

неряшливый, неопрятный, неаккуратный

саланчăк

неряшливо, неопрятно, неаккуратно
саланчăк çын — неряшливый человек

саланчăк

4.
мот, расточитель

саланчăк

мотовской, расточительный

саланчăк

расточительно


◊
саланчăк куç — мутные, безжизненные глаза
саланчăк пуç — бот. метлица

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

саланчăк

неряшливый; высевки.

160 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

саланчăк

(саланџ̌ы̆к), разбросанный, далеко друг от друга находящийся. Самар. † Эпир тăвансемпе пит саланчăк, хăçан пулайпăр-ши пĕр çĕре. || Отколки, лом, части разбитой вещи. Пшкрт. Печке саланса кайсан, выртса çӳрекен хăмасаня печке саланчăкă теччĕ. || Неряха, неряшливый. Якейк. Он пак саланчăк çын çок. Ядр. † Тавай пичи хĕр пăхас: те хурине пăхайпăр, те саррине пăхайпăр; сарри ытла саланчăк, хори ытла хороший. Ах пичи, апла мар, каска урлă каçас мар. Пшкрт. Саланчăк! выртса çӳретĕн килти хырăçсаня (скарб?) покмастăн. || В разбивку, рассеянно. Н. Карм. Кĕтӳ пит саланчăк (рассеянно). СТИК. Куçĕ саланса каять (или: ухмах çыннăннĕ пек саланчăк куçлă, ненормальные, какие-то странно рассеянные глаза). Шибач. Саланчăк — саланса порăнать. N. Вă (= вăл) ванчăк, кă (= ку) саланчăк. || Место, состоящее из нескольких полян. Мыслец. || Назв. Урочища. НАК. Саланчăкри киремет. См. кăмаша.

хорошший

хороший. Ядр. † Тавай, пичи, хĕр пăхас; те хурине пăхайпăр, те саррине пăхайпăр; сарри ытла саланчăк, хури ытла хорошший.

Кăмаша

(кăмажа) назв. речки: Кумашка. || Назв. селений Кр.-Чет. р. 1) Анатри Кăмаша, 2) Тури Кăмаша (или: Туриял). || Назв. леса. НАК. Пирĕн патăмăрта Кăмаша ятлă пит пысăк вăрман пур. Çав вăрмана тĕрлĕ тĕлтине тĕрлĕ ят хунă: хăш тĕлтине Хура Кăмаша теççĕ, хăш тĕлтине Хăрнă Кăмаша теççĕ, тата хăш тĕлтине Ульан теççĕ. Çак Хура Кĕсрепе Саланчăк та çав Кăмашанăн пайĕсемех.

пĕрĕнчĕк

(-џ̌э̆_к), морщины. Ск. и пред. 35. Çамки çинчи пĕрĕнчĕксем ăслă çынна палăртаççĕ. Ачач 70. Пичĕсем çинчи пĕрĕнчĕксем. || Морщинистый. В. Олг. Пĕрĕнчĕк çамхалă çын — морщинистый. (У КС. пĕркеленчĕк). Перев. Çамки пĕрĕнчĕк. Лоб морщинистый. || В перен. смысле. Якейк. Эпĕр ялта саланчăк, киле килсен пĕрĕнчĕк. В гостях держит себя свободно, а дома ничего не имеет. || Хурамал. Хурăн хуппи пĕрĕнчĕк пулать (= типсе кайнă).

каска

(каска), колода, чурбан, кряж. Тюрл. Каска — коряга. Шорк. Каска, толстое, но не так длинное дерево; если дерево очень толстое, а также длинное, то оно называется «прене». Ib. Ку пренен кочĕ каска кочĕ пек. Сред. Юм. 1) Каска тесе, вăн вершкаран ытла пĕренĕсене калаççĕ. 2) Кĕпеçапакан пĕренене (так!) таткине, каска таткине калаççĕ. Яргуньк. Каска — кĕске пысăк пĕрене (более ¹/₄ метра в диаметре и до З метр. длиною), йоман каски; если меньше то назыв. «моклака». См. кĕреш. Упа. Шăтăкра каска пек выртать. Чураль-к. Пĕр каска урлă икĕ автан вăрçĕç. (Куç). Ядр. Тавай, пичи, хĕр пăхас: те хурине пăхайпăр, те саррине пăхайпăр; сарри ытла саланчăк, хури ытла хороший. — Ах, шăлăм, апла мар, каска урлă каçас мар! (= мантан малтан ан алан). Сĕт-к. Урамри каская тапса йăвантарияс çок. ЙФН. † Ай, пичи, хĕр куртăм: сĕт чĕрессинчен тухнăскер, катан пир кĕпи тăхăннăскер! Эсĕ илмесен, эпĕ илеп. — Ай, шăлăм, апла мар, каска урлă каçас мар! Курм. † Тавай, пичей, хĕр пăхар; эс илмесен, эп илеп, каска орлă йорамасть. Б. 13. Выртан каска мăкланнă, çӳрен каска якалнă, тет. (Послов.). N. Выртан каска мăкланнă, çӳренĕ чул якалнă, тет. ЧП. Хурама каска. || Вал. Альш. Икково. Кайма ям çол, килме каска! (= скатертью дорога!).

лĕтĕрке

(л’ӧ̆_дӧ̆_рг’э), неаккуратный. В. Олг. (В Хорачка в этом см. саланчăк).

йоху

(jоhу), неряха; неряшливо. Б. Олг. Пит йоху çа çын, капăр çын мар: çӳçне-поçне торамаст, ори латти çок, лăпсăр-лапсăр çӳрет, çӳçĕ-поçĕ саланчăк, — йоху çурет.

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

разбрасываться

несов. см. href='/s/разбросаться'>разбросаться; не разбрасывайся саланчăк (е юхăнчăк) ан пул.

разбросаться

сов. разг. (одновременно заняться многим) сапалан, саланчăк пул, тĕрлĕ ĕçпе ĕçле (пĕр вăхăтрах).

рассеянный

прил. 1. (разбросанный) сапаланчăк, сапаланчăклă, сапаласа янă, саланчăк, сайра; рассеянное население сапаланчăк халăх; 2. физ. сапаланчăк; рассеянный свет сапаланчăк çутă; 3. (невнимательный) тимсĕр, ӳрĕк-сӳрĕк, саланчăк тăнлă; рассеянный ученик тимсĕр вĕренекен.

Çавăн пекех пăхăр: